يادآورى غصب حقوق امامان معصوم عليهم السّلام از سوى حاكمان ستمگر و ابراز اندوه بر آن، بويژه در عيد فطر و قربان،(1)و اظهار اندوه در مصائب وارد شده بر خاندان پيامبر صلّى اللّه عليه و آله، بويژه امام حسين عليه السّلام و بخصوص در روز عاشورا،(2)مستحب است. زيارت حضرت سيد الشّهداء عليه السّلام با حال حزن مستحب است.(3)همچنين بر استحباب روزه گرفتن در روز عاشورا به انگيزه اظهار اندوه بر مصيبت آن حضرت ادّعاى اجماع شده است، ليكن برخى متأخّران آن را حرام و بسيارى از معاصران مكروه دانسته‌اند(4)( -->عاشورا).

تلاوت قرآن با صوت حزين(5)و همدردى با مصيبت ديدگان و كاستن از اندوه آنان با كلمات تسلّى‌بخش،(6)مستحب است.

در حال اندوهگينى بر كرسى قضاوت نشستن كراهت دارد.(7)

ترك نافله در حالت غمگينى جايز است، بدين معنا كه تأكيدى بر انجام دادن اين عمل مستحب درحالت يادشده‌نيست.(8)

انزاء

اِنزاء [ = ضراب ]: برجهانيدن حيوان نر بر ماده جهت جفت گيرى.

از آن به مناسبت در بابهاى تجارت، رهن و غصب سخن رفته است.

انزاء در اصل مباح است،(1)ليكن انزاء بر شتر ماده كه بچه كوچك دارد و نيز انزاء الاغ بر اسب نجيب كراهت دارد؛(2)چنان‌كه كسب كردن از راه انزاء ـ اعم از اجاره دادن حيوان نر براى جفت گيرى يا غير اجاره ـ مكروه است.(3)

جايز نيست چوپان بدون اجازه مالك، حيوانى را بر حيوان ديگر برجهاند.(4)در صورت انزاء حيوان غصبى بر حيوان ماده، بچّه از آنِ صاحب حيوان ماده است، ليكن غاصب (صاحب حيوان ماده) بايد اجرت آن را به مالك حيوان نر

• (1)تذكرة الفقهاء 10/ 68
• (1)كشف الغطاء 3/ 268
• (2)الدروس الشرعية 3/ 183
• (2)وسائل الشيعة 14/ 500
• (3)جواهرالكلام 22/ 134ـ135
• (3)الدروس الشرعية 2/ 12
• (4)المهذب 1/ 480 ـ 481
• (4)مستند العروة (الصوم) 2/ 302 ـ 303 ؛ جواهر الكلام 17/ 105 ؛ العروة الوثقى 2/ 242
• (5)المبسوط 8/ 227 ؛ كشف الغطاء 3/ 461
• (6)تحرير الوسيلة 1/ 95
• (7)جواهر الكلام 40/ 81 ؛ قواعد الاحكام 3/ 462
• (8)مستند الشيعة 5/ 428 .