واجب است، جايز نيست، و در صورت اقتدا، نماز مأموم باطل است،(4)امّا در ركعت سوم و چهارم كه هر يك از امام و مأموم قرائت خود را مى‌خواند جايز است؛ هرچند برخى در آن نيز اشكال كرده‌اند.(5)

امامت اُمّى براى اُمّى در صورت تساوى در اُمّى بودن، مانند آنكه هر دو، سوره حمد را به طور صحيح ندانند جايز است؛ هر چند برخى در جواز آن اشكال كرده‌اند.(6)

اميد

اميد: انتظار حصول امرى مطلوب.

از آن به مناسبت در بابهايى مانند اجتهاد و تقليد، طهارت، صلات، حج و تفليس سخن رفته است.

اميد بر دو گونه است:

1. داعى بر عمل:شرط صحّت عبادت، نيّت به معناى انجام دادن عمل به قصد امتثال و تقرّب به خداوند است. اگر غرض از امتثال، تحصيل ثواب و رفع عقاب باشد؛ به اين معنا كه داعى بر امتثال، اميد به بهره مندىِ ثواب الـهى و رهايى از عقاب باشد نيّت صحيح است، ولى اگر به قصد معاوضه و داد و ستد باشد، در صحّت آن اشكال كرده‌اند(1)(-->نيّت).

عمل غير حرامى را كه وجوب، استحباب، اباحه يا كراهت آن معلوم نيست، مى‌توان به اميد ثواب انجام داد.(2)

2. شرط حكم:كسى كه وظيفه‌اش تيمّم( --> تيمّم )است، در اينكه در وسعت وقت مى‌تواند تيمّم‌كند و نماز بخواند يا آنكه بايد تا آخر وقت صبر كند و يا وجوب صبر منوط به اميد به زوال عذر تا پايان وقت است و در صورت يأس مبادرت به تيمّم جايز است، اختلاف مى‌باشد.(3)

بر بستانكاران مستحب است براى افزايش قيمت كالا، هنگام فروش مال مفلّس( --> تفليس)حضور داشته باشند. برخى در صورت اميد به افزايش يافتن قيمت به واسطه حضور طلبكاران، حضور آنان را واجب دانسته‌اند.(4)

• (1)العروة الوثقى 1/ 614
• (2)11
• (3)جواهر الكلام 5/ 157 ـ 164
• (4)25/ 329
• (4)مستند العروة (الصلاة) 5 (قسم 2)/ 416
• (5)العروة‌الوثقى 1/ 798
• (6)798 ؛ مستمسك العروة 7/ 327 .