واژههاى «اِنظار»، «تأخير» و «تأجيل» نيز به جاى «امهال» به كار رفته است؛ چنانكه گاه «امهال» در پى «استمهال» (مهلت خواستن) آمده است. از اين موضوع در بابهايى مانند دين، تفليس، كفالت، نكاح، ظهار، ايلاء، احياء موات، قضاء و حدود بحث شده است كه به مهمترين موارد آن اشاره مىشود.
امهال در حقوق زوجيّت:زن پس از گرفتن مهر( --> مهر)نمىتواند شوهر را از همبسترى با خود منع كند. در وجوب امهال او جهت آماده شدن در صورتى كه مهلت بخواهد، اختلاف است.
اگر زن عذر شرعى يا عقلى داشته باشد، مثل آنكه بيمار باشد يا سنّش كم باشد؛ به گونهاى كه توان همبسترى نداشته باشد، بنابر تصريح برخى امهال او تا زمان بر طرف شدن عذر، واجب است.(1)
در صورت ناتوانى جنسىِ مرد( -->عنن)و رجوع زن به حاكم، وى يك سال به مرد مهلت مىدهد. در اين مدّت اگر با همسر خود يا زنى ديگر آميزش كرد، زن حق فسخ نكاح را ندارد.(2)
اگر زنى كه شوهرش او را ظهار( -->ظهار)كرده، به حاكم رجوع كند، حاكم به شوهر سه ماه مهلت مىدهد كه يا همسرش را طلاق دهد و يا كفّاره داده و به وى رجوع كند.(3)
در صورت ايلاء( -->ايلاء)و مراجعه زن به حاكم، وى چهار ماه به مرد مهلت مىدهد تا به همسرش رجوع كند و كفّاره بدهد. در صورت عدم رجوع، حاكم او را بين طلاق و همبستر شدن آزاد مىگذارد. در صورت انتخاب همبستر شدن، عزم بر آن كافى است. اگر مرد براى رجوع عذر داشته باشد، تا زمان بر طرف شدن عذر، به او مهلت داده مىشود. در صورت نداشتن عذر ـ جهت آماده شدن براى همبسترى ـ به اندازه متعارف به او مهلت داده مىشود.(4)
امهال بدهكار:مهلت دادن به بدهكار
(1)جواهر الكلام 31/ 45 ـ 46 ؛ جامع المقاصد 13/ 363