كه نفقه آنان بر انسان واجب است، مانند فرزند، پدر و مادر بنابر مشهور مستحب است؛ ليكن از برخى، قول به وجوب اعفاف پدر در صورت عدم تمكّن مالى وى نقل شده است. حكم نفقه همسر پدر تابع حكم اعفاف پدر است؛ بنابر قول به وجوب اعفاف پدر، نفقه همسر وى نيز واجب و بنابر استحباب، مستحب است(3)(--> نفقه).

اعفاف مؤمن:اعفاف مؤمن هرچند نفقه او بر انسان واجب نباشد مستحب و در روايات متعدّد بدان سفارش شده‌است.(4)

(--> عفّت)

اعلام

اِعلام: آگاه كردن، خبر دادن.

در اعلام، بر خلاف اعلان رساندن پيام به مخاطب خاص، اعم از شخص يا گروهى خاص، منظور است؛ هرچند در كلمات فقها به جاى هم نيز به كار رفته‌اند. احكام آن در بابهاى اجتهاد و تقليد، طهارت، صلات، زكات، تجارت، وكالت، نكاح و حدود ذكرشده است كه در چند محور بيان مى‌گردد.

فتوا:اگر كسى فتواى مجتهد بر وجوب يا حرمت چيزى را اشتباه نقل كند يا مجتهد در بيان آن خطا نمايد، بر آن دو پس از آگاهى واجب است آن را اعلام كنند.(1)وجوب اعلام در صورت تغيير فتوا اختلافى است.(2)

نجاست:در صورت فروختن روغن نجس به مسلمان، اعلام نجاست آن بر فروشنده واجب است؛(3)ليكن به قول مشهور، اعلام بر كسى كه مى‌بيند ديگرى در لباس نجس نماز مى‌گزارد واجب نيست. در وجوب اعلام بر كسى كه مى‌بيند ديگرى چيزى نجس مى‌خورد يا مى‌آشامد اختلاف است.(4)

عبادات:گفتن اذان اعلام(--> اذان اعلام)مستحب است.(5)اگر بر عهده شخص، عبادتهايى باشد كه به جا آوردن آنها بر ولىّ او پس از مرگ واجب است، مثل نماز و روزه‌اى كه به جهت عذر فوت شده، اعلام آنها به ولىّ هنگام مرگ يا وصيّت به

• (1)العروة الوثقى 1 / 16
• (2)20 ، 25 ـ 26
• (3)جواهر الكلام 36 / 386 ـ 387
• (3)الحدائق الناضرة 25/137 ـ 138
• (4)التنقيح (الطهارة) 2/331 ـ 333
• (4)وسائل الشيعة 20/45 .
• (5)العروة‌الوثقى 1/601