علم تجويد است و از آن به مناسبت در باب صلات سخن رفته است.

رعايت قانون اشباع، مانند ديگر قوانين تجويدى در قرائت نماز واجب نيست،(1)بلكه ترك اشباع «ا» در «اللّه‌» و «ا» و «ب» در «اكبر» مستحب است و به قول مشهور، اگر اشباع در دو كلمه ياد شده موجب پديد آمدن حرف «الف» گردد (آللّه‌ و اكبار) موجب بطلان نماز مى‌گردد.(2)قرائت «ا» در{إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَ إِيَّاكَ نَسْتَعِينُ }با اشباع و بدون اشباع صحيح است.(3)

تكلّم به دو حرف هرچند حرف دوم زاييده اشباع حركت حرف نخست باشد موجب بطلان نماز است.(4)

اشباه و نظائر

اَشباه و نظائر: همانندها در حكم يا موضوع.

اشباه و نظائر عبارتند از موضوعات مختلف كه در يك حكم در يك جا مشتركند و يا احكام مختلف كه به يك موضوع در يك محلّ تعلّق دارند.(1)فنّ اشباه و نظائر جمع اين نوع موضوعات و احكام است.

استدلال به اشباه و نظائر براى اثبات حكم به صرف شباهت و همانندى، قياس و از نظر فقهاى امامى باطل است( -->قياس)، ليكن فقها جهت بهتر فهميدن حكم از دليل و نزديك شدن ذهن به واقع، از آن در فقه استدلالى ـ كه به «استيناس» تعبير مى‌كنند ـ بسيار بهره گرفته‌اند.(2)برخى فقيهان كتابى مستقل در موضوع اشباه و نظاير تدوين كرده‌اند، مانند «نزهة النّاظر فى الجمع بين الاشباه والنّظائر» تأليف يحيى بن سعيد حلّى (متوفاى 689 هـ . ق).

اشتباك نجوم

اِشتباك نجوم: نمايان شدن انبوه ستارگان در شب.

از آن به مناسبت در باب صلات سخن رفته است.

• (1)مسائل العويص/ 3
• (1)العروة الوثقى 1/ 655 ـ 656
• (2)الحدائق الناضرة 7/ 237؛ جواهر الكلام 4/ 343 .
• (2)جواهر الكلام 9 / 226 ـ 228 ؛ كشف اللثام 3 / 424 ـ 425
• (3)العروة الوثقى 1 / 664
• (4)جواهر الكلام 11 / 47 .