ليكن در صورت استماع آيه سجده، بنابر مشهور سجده بر جنب و حائض واجب است.(5)

استماع حرام:گوش دادن غيبت( --> غيبت)همانند غيبت كردن حرام است.(6)همچنين استماع غناء( --> غناء)؛ ضمن آنكه مستمع آن فاسق و شهادت او مردود است.(7)در حرمت سخن چينى( --> سخن چينى)، هجاء(8)( --> هجو)و تشبيب(9)( --> تشبيب)فرقى بين مستمع و انجام دهنده آن نيست. استماع آيات سجده( --> آيات سجده)بنابه تصريح برخى در نمازهاى واجب همچون قرائت آن حرام است.(10)

استماع صداى‌زن جز همسر در صورت خوف وقوع در فتنه و مفسده يا به قصد التذاذ حرام است. در حرمت استماع صداى زن نا محرم در غير دو صورت ياد شده اختلاف است.(11)

احكام ديگر:در وجوب استماع خطبه نماز جمعه( --> نماز جمعه)اختلاف است،(12)ليكن استماع خطبه نماز عيد فطر و قربان مستحب است.(13)استماع ادّعاى طرفين دعوا بر قاضى واجب است.(14)استماع صيغه طلاق توسط دو مرد عادل در مجلس طلاق، از شرايط صحّت آن است.(15)

استمتاع

استمتاع: لذّت جنسى بردن.

استمتاع عبارت است از لذّت جنسى بردن از راه مشروع يا نامشروع با آميزش، بوسيدن، نگاه كردن، لمس نمودن و مانند اينها. از اين عنوان در باب نكاح و به مناسبت در بابهاى طهارت، صوم، اعتكاف، حج، تجارت و حدود نيز سخن رفته است.

اقسام:استمتاع به لحاظ حكم بر دو قسم است:

1. استمتاع حلال:مراد از حلال معناى

• (10)جواهر الكلام 9/ 345
• (11)29/ 97 ـ 98 ؛ مبانى العروة (النكاح) 1/ 99
• (12)جواهر الكلام 11/ 288 ـ 290
• (13)397
• (14)المبسوط 8/ 149
• (15)مجمع المسائل 2/ 239 .
• (5)التنقيح (الطهارة) 6/ 432
• (6)كتاب المكاسب 1/ 359
• (7)جواهر الكلام 41/ 47
• (8)الجامع للشرائع/ 397 ـ 398
• (9)كتاب المكاسب 1/ 181