استسعاء جهت تكميل آزادى:سبب اين نوع استسعاء دو گونه است:
1. سبب اختيارى:در جواز استسعاى فرزندان برده مكاتَب مطلق( --> مكاتبه)ـ در فرض مردن مكاتب پيش از پرداخت همه مال الكتابهاش ـ اختلاف است.(3)
2. سبب قهرى:مانند آزاد شدن بعض برده كه موجب سرايت قهرى آن به تمامى وى شود. براى مثال، اگر در مضاربه( --> مضاربه)عامل، بردهاى مانند پدرش را ـ كه به طور قهرى بر او آزاد مىشود ـ بخرد و معامله نيز سود داشته باشد، برده به مقدار سهم عامل آزاد مىشود و آزادى به طور قهرى به تمام برده سرايت مىكند، ليكن جهت پرداخت عوض آن مقدار كه سهم مالك بوده، استسعاء مىشود؛ هرچند در اينكه استسعاء در صورت تنگدستىِ عامل است يا به طور مطلق، اختلاف است.(4)مثال ديگر، وصيّت به عتق برده است كه در صورت كافى نبودن ثلث ميّت براى آزادى كامل وى، جهت پرداخت عوض، آن مقدار كه سهم وارث است، استسعاء مىشود.(5)
استسقاء
استسقاء: درخواست باران.
از آن در بابهاى طهارت و صلات سخن رفته است.
درخواست باران از خداوند هنگام بروز خشكسالى، با اقامه نماز استسقاء( --> نماز باران)؛ دعا كردن در خطبههاى نماز جمعه، عيد قربان و فطر و پس از نمازهاى واجب روزانه و يا بيرون رفتن امام با مردم به صحرا و دعا كردن مستحب است؛(1)هرچند طلب باران با اقامه نماز استسقاء افضل است.(2)