مقدّمه

خداوند متعال، قرآن كريم را بر سينه گشاده و نورانى برترين برگزيده‌اش، حضرت محمّد بن عبداللّه صلّى اللّه عليه وآله فرو فرستاد تا آدميان را از تاريكى جهل به روشنايى علم و از بت پرستى به خدا پرستى رهنمون شود، گنجينه ارزشمند معارف الهى را بر روى مشتاقان بگشايد و گوهر درخشان سلوك بندگى را بر سالكان بنمايد. نيز، اهل بيت پيامبر عليهم السّلام را از هر آلودگى بركنار و پاكيزه داشت و «اهل الذّكر» شان خواند(1)تا دين پژوهان، جرعه‌هاى علم و معرفت را از سرچشمه جوشان آن بنوشند و از شريعه شريعت ناب سيراب شوند. همچنين حق پويان مؤمن را براى تفقّه در دين به مراكز و حوزه‌هاى علمى فراخواند تا پس از فراگيرى علم دين، نزد مردمان و كسان خويش باز گردند و آنان را با معارف و احكام دين آشنا كنند.(2)خداوند متعال را بر اين نعمتهاى گرانسنگ، هزاران سپاس و ستايش.

رسالت اديان آسمانى، رساندن انسانها به هدف نهايى خلقت، يعنى مقام بندگى خالص براى خداوند متعال است. پيامبران الهى براى تحقّق اين مهم، بشر را به توحيد و يكتاپرستى، آراسته شدن به اخلاق نيك و شايسته و عمل به شريعت فراخوانده‌اند. اسلام نيز به عنوان آخرين و كامل‌ترين دين آسمانى، نيل به هدف غايى را تنها از

• (1). در روايات متعدّدى از ائمّه معصوم عليهم السّلام آمده است كه مراد از «ذكر»، پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و «اهل الذّكر»، ائمّه معصوم عليهم السّلام مى‌باشند. براى آگاهى بيشتر ر. ك: تفسير كنز الدقائق، ميرزا محمد مشهدى، ج 5، ص 334 ـ 335، مؤسسة النشر الاسلامى، چاپ اوّل، قم، 1410. هـ . ق.
• (2)«و شايسته نيست مؤمنان (براى فراگيرى احكام و معارف اسلامى) همگى كوچ كنند. پس چرا از هر فرقه‌اى از آنان، دسته‌اى كوچ نمى كنند تا در دين آگاهى پيدا كنند و قوم خود را وقتى به سوى آنان باز گشتند بيم دهند، باشد كه آنان (از كيفر الهى) بترسند؟