اخبار قامت و قامتين

اخبار قامت و قامتين: روايات بيانگر وقت نماز ظهر و عصر بر اساس قامت انسان.

به رواياتى اخبار قامت و قامتين گفته مى‌شود كه رسيدن سايه انسان بعد از زوال به اندازه قامت او را وقت نماز ظهر و رسيدن سايه به دو برابر قامت را وقت نماز عصر مى‌داند. البته در بعضى روايات، قامت به ذراع تفسير شده، نه قامت انسان. در توجيه مفاد اين روايات، نظرات مختلفى بيان شده است، از جمله:

1.مراد، جواز تأخير نماز ظهر و عصر تا آن مقدار، براى كسى است كه مى‌خواهد نافله ظهر و عصر را بخواند. در حقيقت، اين مدّت، وقت نافله براى كسى است كه قصد خواندن آن را دارد.

2.منظور، بيان انتهاى وقت فضيلت نماز ظهر و عصر است.

3.مراد، بيان وقت نماز ظهر و عصر در مقدار يادشده، در حال اختيار براى غير معذور است و بعد از آن مقدار، وقت معذور و مضطر مى‌باشد. اين قول بنابر نظر فقهايى است كه براى نماز ظهر و عصر دو وقت اختيارى و اضطرارى قائل‌اند.(1)

اخبار كسر

اخبار كَسر: روايات بيانگر حكم شكستن تخم پرنده در احرام.

به اخبارى كه در آنها آمده است اگر مُحرم تخم پرنده‌اى را بشكند بايد كفّاره بپردازد، اخبار كسر اطلاق شده است.(1)

اخبار مثل و مثلين

اخبار مثل و مثلين: روايات تعيين كننده وقت نماز ظهر و عصر بر اساس مثل و مثلين.

رواياتى كه رسيدن سايه هر چيزى به اندازه خود را وقت نماز ظهر و رسيدن آن به دو برابر اندازه خود را وقت نماز عصر مى‌داند، اخبار مثل و مثلين ناميده شده است. آنچه در توجيه اخبار قامت و قامتين گفته شده، در اخبار مثل و مثلين نيز جارى است(1)(--> اخبار قامت و قامتين).

• (1)وسائل الشيعة4/144؛ جواهر الكلام 7/130 ـ 145.
• (1)جواهر الكلام 20/ 279 ؛ كشف اللثام 6/ 410 ؛ وسائل الشيعة 13/ 59 .
• (1)مستند الشيعة 4/ 21 ؛ وسائل الشيعة 4/ 143 ؛ جواهر الكلام 7/ 77 ، 81 ، 130 ـ 133 و 162 .