عادت تعيين كرده است، اخبار عادت مى‌گويند. مشهور بين متأخّران عمل به مضمون اين روايات است.(1)

اخبار عدد

اخبار عدد: روايات تعيين كننده برخى موضوعات برحسب عدد.

اخبار عدد بر چهار دسته روايات اطلاق شده است.

1. رواياتى كه ماه شعبان را 29 روز و ماه رمضان را هميشه سى روز مى‌داند. در نتيجه، با گذشت 29 روز از ماه شعبان، ماه رمضان آغاز مى‌شود؛ خواه هلال ماه ديده شود يا نشود. مشهور فقها به اخبار عدد عمل نكرده‌اند. مقابل اين روايات، اخبار رؤيت( --> اخبار رؤيت)قرار دارد.(1)

2. روايات بيانگر عدد ايّام حيض براى زنى كه اوّلين بار خون ديده( --> مبتدئه)و مدّت آن از ده روز گذشته است. چنين زنى طبق اين روايات شش يا هفت روز از هر ماه، يا ده روز از يك ماه و سه روز از ماه ديگر را ايّام حيض قرار مى‌دهد(2)(--> حيض).

3. رواياتى كه پانزده يا ده بار شيرخوردن به طور كامل را در تحقّق رضاع( --> رضاع)كافى مى‌داند.(3)

4. رواياتى كه حضور پنج يا هفت نفر را شرط انعقاد نمازجمعه( --> نماز جمعه)دانسته است.(4)

اخبار عرض

اخبار عَرْض: روايات بيانگر عرضه اخبار متعارض بر قرآن و مذهب مخالف.

به رواياتى اخبار عَرْض گفته مى‌شود كه مُفاد آنها عرضه اخبار متعارض بر قرآن و اخذ روايت موافق قرآن و ترك روايت مخالف آن و يا عرضه بر مذهب مخالف و عمل به مقتضاى روايت مخالف با آن مذهب و ترك روايت موافق با آن مذهب است.

• (1)جواهرالكلام 16/371 ؛ وسائل الشيعة 10/261
• (1)جواهر الكلام 3/ 383 ؛ الحدائق الناضرة 3/ 312 و 321 .
• (2)مستمسك العروة 3/ 277 ـ 297 ؛ وسائل الشيعة 2/ 290
• (3)الحدائق الناضرة 23/ 343 ؛ وسائل الشيعة 20/ 374
• (4)جواهر الكلام 11/ 205 ؛ وسائل الشيعة 7/ 303 .