اجبار محتكر:امام يا نايب او و در صورت عدم حضور آنان، مؤمنان عادل، محتكر را بر فروش اجناس احتكار شده مجبور مى‌كنند.(10)

نرخ گذارى:به قول مشهور، نرخ گذارى موادّ غذايى احتكار شده به وسيله حاكم شرع جايز نيست؛ ليكن در صورت اجحاف محتكر در نرخ گذارى، در اينكه تعيين نرخ به وسيله حاكم شرع جايز است يا وى بايد محتكر را به پايين آوردن قيمت ـ به اندازه‌اى كه اجحاف نباشد ـ مجبور كند و يا اينكه هيچ كدام جايز نيست، اختلاف است.(11)

احتلام

اِحتلام: خروج منىّ/ خروج منىّ در خواب.

احتلام به معناى نخست اعم از بيدارى و خواب، از طريق آميزش يا غير آن است. احتلام به هر دو معنا شامل زن و مرد مى‌شود. احكام آن در بابهاى طهارت، صلات، صوم، نكاح و اقرار آمده است.

مفهوم نخست:از نشانه‌هاى بلوغ(--> بلوغ)احتلام است.(1)ادّعاى بلوغ با ادّعاى احتلام در سنّى كه احتمال بلوغ مى‌رود، پذيرفته است.(2)احتلام سبب وجوب غسل است(--> غسل جنابت). غسل در صورت حركت منىّ از جاى خود و عدم خروج واجب نيست.(3)

مفهوم دوم:كسى كه در مسجد الحرام يا مسجد النّبى صلّى اللّه عليه وآله محتلم شده بايد براى خروج از مسجد تيمّم كند. گرچه برخى فقها اين حكم را به مطلق جنابت تعميم داده‌اند.(4)كسى كه از احتلام در شب بيم دارد، مى‌تواند نماز شب را پيش از نيمه شب بگزارد.(5)

آميزش قبل از غسل يا وضو، براى محتلم كراهت دارد.(6)احتلام روزه‌دار در روز موجب بطلان روزه نيست. احتلام در شب ماه رمضان در صورت بيدار نشدن تا اذان صبح نيز همين حكم را دارد.(7)

• (1)جواهر الكلام 16/ 348
• (10)جواهر الكلام 22/ 485
• (11)485 ـ 486 ؛ مستند الشيعة 14/ 52 .
• (2)35/ 117 ـ 119
• (3)3/ 3 ـ 7
• (4)56 ـ 58
• (5)العروة الوثقى 1/ 525
• (6)جواهر الكلام 29/ 57
• (7)العروة الوثقى 2/ 190