واجب است؛ بدين معنا كه نمى‌توان از آنها در آنچه مشروط به طهارت است، مانند خوردن(--> خوردنى)، آشاميدن(--> نوشيدنى)و وضو گرفتن استفاده كرد.(1)

2. خباثت:اجتناب از خوردن آنچه كه خبيث(--> خبيث)شمرده مى‌شود، واجب است.(2)

3. علم اجمالى:بنابر قول مشهور، اجتناب از اطراف شبهه محصور(--> شبهه محصور)، مانند اشتباه شدن يك ظرف نجس بين ده ظرف، واجب است.(3)

4. ضرر:اجتناب از آنچه براى انسان ضرر قابل توجّه دارد، واجب است(4)(--> ضرر).

5 . گناه:اجتناب از همه گناهان واجب است(5)(--> گناه).

6 . نفرت:بنابر تعريف خبيث به آنچه طبع انسان سالم از آن نفرت دارد، اجتناب از خوردن آنچه منفور طبع سالم است، مانند آب بينى و فضله پرندگان، واجب است.(6)بر زن واجب است از آنچه موجب نفرت شوهر از وى مى‌شود، مانند خوردن پياز، سير و از بد بو شدن بدن و دهان، اجتناب ورزد.(7)

استحباب اجتناب:اجتناب از دادوستد، اجراى حدّ، اعلام گمشده، سرودن شعر و بلند كردن صدا در مسجد(8)و نيز از پوست حيوان حرام گوشتى كه تذكيه پذير است(--> تذكيه)، پس از تذكيه و پيش از دباغى آن، مستحب است.(9)

اجتهاد

اجتهاد: تلاش براى يافتن دليل و حجّت بر احكام شرعى.(1)

تعريفهاى ديگرى نيز براى اجتهاد شده است، مانند ملكه‌اى كه در پرتو آن، قدرت بر استنباط حكم شرعى پيدا مى‌شود و يا كوشش براى به دست آوردن ظنّ بر حكم شرعى (در فرض عدم دسترسى به علم).(2)به كسى كه داراى ملكه اجتهاد است «مجتهد» گفته مى‌شود. از اين عنوان در اصول فقه، مبحث اجتهاد و تقليد، و نيز نخستين باب از ابواب برخى كتب فقهى تحت همين

• (1)التنقيح (الإجتهاد و التقليد)/ 22
• (1)جواهر الكلام 1/ 289 ـ 290 و 320
• (2)20 ـ 24
• (2)36/ 237 ـ 241
• (3)1/290 ـ 304
• (4)مستند الشيعة 15/ 15 ـ 17
• (5)جواهر الكلام 41/ 26
• (6)36/ 238 ـ 241
• (7)31/ 148
• (8)14/ 111
• (9)6/ 349 .