حجج و امارات و در فقه، باب اجتهاد و تقليد، استناد شده است.

از دليلهايى كه بر حجيّت خبر واحد(1)(--> خبر واحد)، حجيّت فتواى مجتهد در حقّ مقلّد،(2)وجوب تحصيل اجتهاد(3)(--> اجتهاد)و جواز تقليد(4)(--> تقليد)اقامه شده، آيه نَفْر است كه به كوچ كردن گروهى از مردم جهت فراگيرى احكام و معارف دينى دستور مى‌دهد تا در مرحله نخست، خود، آنها را فراگيرند و در مرحله بعد، به سوى قومشان بازگشته، آنان را انذار كنند. حجيّت خبر واحد و فتواى مجتهد و جواز تقليد از اين جهت به آيه شريفه مستند شده كه قبول قول هريك از كوچ كنندگان بر قومشان واجب شده است.

همچنين به صدر آيه بر وجوب تحصيل اجتهاد استناد شده است؛ هرچند بر هريك از اين استنادها، اشكالها و مناقشه‌هايى شده است.(5)

آيه نفى جناح -->آيه متعه

آيه نفى حرج

آيه نفى حرج:آيه 78 سوره حج.

آيه{ ... وَ مَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِى الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ...}مستند، بلكه استوارترين و مهم‌ترين دليل قاعده نفى حرج، و مفاد آن اين است كه شارع مقدّس، حكم حَرَجى و تكليف داراى مشقّت شديد تشريع نكرده است(1)( --> قاعده نفى حرج).

آيه نفى سبيل

آيه نفى سبيل:آيه 141 سوره نساء.

آيه{ ... وَ لَن يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكَـفِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلاً}مستند قاعده نفى سبيل است كه در همه ابواب فقهى، اعم از عبادات، معاملات و احكام جارى است.

مفاد آيه شريفه، عدم تشريع حكمى از جانب شارع است كه موجب تسلّط كافر بر مؤمن شود(1)(--> قاعده نفى سبيل).

• (1)القواعد الفقهية (بجنوردى) 1/ 187 .
• (1)القواعد الفقهية (مكارم) 1/ 163 ؛ القواعد الفقهية (بجنوردى) 1/ 249 .
• (1)كفاية الاصول/ 298 ـ 299
• (2)التنقيح (الإجتهاد و التقليد)/ 85 ـ 88
• (3)66
• (4)85 ـ 86
• (5)منابع قبل.