شده، با وزن يا پيمانه و يا مشاهده جايز است(--> آب).

براى آبيارى زمينهايى كه مشروب كردن همه آنها از نهر يا چشمه در يك زمان ممكن نيست، ابتدا زمين نزديك به دهانه نهر به اندازه نياز و سپس زمينهاى ديگر به ترتيب نزديك بودن آنها به نهر يا چشمه آبيارى مى‌شوند.(3)

آبيارى

آبيارى: آب دادن زمين، گياهان و درختان.

از آن به مناسبت در بابهاى زكات، تجارت، مساقات، نكاح و احياء موات سخن گفته شده است.

با عقد مساقات(--> مساقات)آبيارى زمين و فراهم كردن مقدّمات آن بر عامل واجب مى‌شود.(1)هر يك از خريدار ميوه و مالك درخت در صورت مصلحت داشتن و زيان نداشتن آبيارى براى ديگرى، مى‌تواند درخت را آبيارى كند و هيچ يك نمى‌تواند ديگرى را از آبيارى منع نمايد، مگر در صورتى كه هر دو زيان ببينند.

اگر آبيارى به زيان يكى و مصلحت ديگرى باشد، بنابر تصريح برخى، مصلحت خريدار مقدّم است.(2)در كراهت يا حرمت ترك آبيارى زراعت، درخت و مانند آن به گونه‌اى كه سبب از بين رفتن آنها گردد اختلاف است.(3)حق آبيارى از رودخانه‌هاى بزرگ، مانند دجله و فرات به طور يكسان براى همه ثابت است.(4)

زكات غلاّتِ (گندم، جو، خرما و كشمش) آبيارى شده به وسيله دلو، و استفاده شده از ماشين آلات و مانند آن يك بيستم است.(5)در اينكه مالك زمين به خاطر آبيارى درخت شخصى ديگر كه در زمين او است، سزاوار اجرت مى‌شود يا نه، اختلاف است.(6)

آپارتمان

آپارتمان: يك واحد از مجتمع مسكونى.(1)

اين عنوان از عناوين جديد است كه

• (1)مبسوط در ترمينولوژى حقوق 1/ 7
• (1)العروة الوثقى 2/ 739
• (2)جواهر الكلام 24/ 81 ـ 82
• (3)31/ 397 ـ 398
• (3)131 .
• (4)جامع المقاصد 7/ 59
• (5)العروة الوثقى 2/ 292
• (6)الحدائق الناضرة 19/ 370 ـ 371 .