عقيده‌اش اصرار مى‌ورزد.[1]

بعد مى‌فرمايند: الزام و شكست مخاطب هر چند هدف قياس جدلى است ولى اين هدف هميشگى و دائمى نيست بلكه چه بسا قياس جدلى از مقدمات مورد قبول و پذيرش در امور علمى و فقه و اصول و اخلاق و فنون ادبيّه، تشكيل مى‌شود كه هدفش الزام و اِسكات نيست بلكه روشن شدن حق و حقيقت مى‌باشد. اگرچه در خود الزام و وادار كردن به عقيدۀ حق، هم دعوت و ارشاد به حقيقت مى‌باشد.[2]

اين فرمايش مرحوم علامه جواب نظريۀ آلوسى در تفسير روح‌المعانى است كه قبلاً ذكر شد و گفتيم آلوسى هدف جدل را صرفاً الزام و اِفحام خصم مى‌داند و مى‌گويد جدل كننده كارى به روشن شدن حقيقت ندارد.[3]

حضرت زهرا عليها السلام: «داعياً اِلى سَبيلِ ربِّه بِالْحِكْمَة وَالْمَوْعِظَةِ الحَسَنة» اين در حالى بود كه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم مردم را به وسيلۀ حكمت و استدلال و موعظۀ نيكو به راه پروردگارش دعوت مى‌كرد».

آيت اللّه منتظرى: «در اين جملات حضرت زهرا عليها السلام مراتب دعوت را بيان مى‌كند، قرآن نيز مى‌فرمايد: (اُدْعُ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ اَلْمَوْعِظَةِ اَلْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ‌) يعنى راه پروردگارت - توحيد را با حكمت و موعظۀ نيكو و مجادله به بهترين شيوه تبليغ نما. آيۀ شريفه سه مرتبه براى دعوت بيان مى‌كند:

1 - مرتبۀ حكمت و استدلال:

كسانى كه اهل منطق و حكمت هستند... بايد از اين راه دعوت به خدا شوند.

2 - مرتبۀ موعظه:

با بعضى افراد نمى‌توان از راه منطق صحبت كرد بلكه عقلشان در چشمشان است

[1]- الميزان، ج 12، ص 399.

[2]- الميزان، ج 12، ص 401.

[3]- ج 14، ص 256.