شرقى آمريكا بنا نهادند. با افزايش
جمعيت مهاجران مسلمان در آمريكا، تعداد مساجد در همه ايالات توسعه و افزايش پيدا
كرد، به طورىكه در آغاز قرن بيستم، بيش از 1200 مسجد در شهرها و ايالات مختلف
آمريكا پايهگذارى شد. در آمريكا مدارس تمام وقت و نيمه وقت كه تدريس تحصيلات
ابتدايى و متوسطه را همراه با قرآن و شريعت و مسايل مذهبى و اجتماعى به عهده
دارند، رو به فزونى است و تعداد اينگونه مدارس و مراكز آموزش و پرورش از يك هزار،
تجاوز مىكند. علاوه بر اين، مراكز خيريه و مؤسسات موقوفهاى كه تعداد آنها به چند
صد عدد مىرسد، عامل مهمى در خدمات اجتماعى، بهداشتى، خانوادگى و آموزش و پرورش
مسلمانان در آمريكا مىباشند.
يكى از تشكيلات فعال مسلمانان در
ايالات متحده، جامعه اسلامى آمريكاى شمالى مىباشد اين سازمان به دست چندين
تشكيلات اوليه كه يكى از آنها انجمن دانشجويان مسلمان مىباشد، تأسيس شده است و
شامل انجمنهاى ديگرى مانند انجمن اسلامى دانشمندان و مهندسين و انجمن اسلامى
پزشكى و همچنين انجمن اسلامى دانشمندان علوم اجتماعى مسلمان مىباشد. يكى از
فعاليتهاى اصلى جامعه اسلامى آمريكاى شمالى، كنفرانس ساليانه آن مىباشد كه نزديك
به 30 هزار نفر در آن شركت مىكنند. حلقه (دوره يا گروه) اسلامى آمريكاى شمالى،
انجمن ديگرى از مسلمانان است كه در دهه 1970 از سوى گروهى از مسلمانان آسياى جنوبى
تشكيل شد و در سالهاى اخير در امور اجتماعى فعاليت داشته است و نشريه «پيام بينالملل» را جهت معرفى هويت اسلامى
و تحقيق مسايل مربوط به مسلمانان، در سراسر آمريكا و كانادا منتشر مىكند. انجمن
يا جامعه آمريكايى مسلمانان كه در آغاز از طرف دانشجويان و فارغالتحصيلان كشورهاى
عربى تأسيس شد، در دهههاى اخير، فعاليت گستردهاى به خود گرفته و مجله انگليسى
زبان مسلمانان آمريكايى را منتشر مىكند.
شوراى روابط آمريكايى- اسلامى(CAIR) در سال 1994 تشكيل شد و هدف و فعاليت اصلى
آن، اطلاعرسانى و آگاهى افكار عمومى از مسايل مربوط به مسلمانان آمريكا و دنياى
اسلام مىباشد و ديدهبانى حفظ حقوق شهروندان مسلمان در ايالت متحده را نيز به
عهده دارد و عليه تبعيضات دينى و نژادى فعاليت مىكند. ساير تشكيلات مسلمانان در
آمريكا، از جمله شوراى امور عمومى مسلمان و اتحاديه مسلمانان آمريكايى، سازمانها
و تشكيلات ديگرى هستند كه به موازارت شوراى روابط آمريكايى- اسلامى، در جهت وحدت و
شناخت مسلمانان فعاليت دارند و شهروندان مسلمان ايالات متحده را به شركت در
انتخابات عمومى و محلى و مشاركت در امور سياسى و اجتماعى و فرهنگى تشويق مىكنند. «انستيتوى بينالمللى انديشه اسلامى» كه چند
دهه قبل به دست دانشمند فلسطينى، اسماعيل الفاروقى، در حومه واشنگتن تأسيس گرديد،
نمونهاى از فعاليتهاى فرهنگى و علمى بود كه منشورات متعددى در موضوعات تاريخ و
تمدن و جامعه اسلامى در آمريكا منتشر نمود. اسلامى كردن علوم اجتماعى امروزى يكى
از اهداف اين مؤسسه است.
ابعاد سياسى، اقتصادى و اجتماعى
مسلمانان مقيم آمريكا
مطالعات جديدى كه از وضع اجتماعى و
اقتصادى مسلمانان در آمريكا به صورت تطبيقى نسبت به ساير اقليتها انجام شده، نشان
مىدهد كه حد متوسط آموزش و پرورش و تحصيل در بين مسلمانان 14 سال بوده و اين
شاخص، نسبت به ساير نژادها و اقليتهاى مقيم آمريكا به مراتب در سطح بالاترى قرار
دارد. به عبارت ديگر، حد متوسط درجه تحصيلى مسلمانان در آمريكا، بالاتر از ديپلم و
در سطح دو سال اول دانشگاهى است.
به همين ترتيب نيز، درآمد يك خانواده
مسلمان در آمريكا، بالاتر از درآمد يك خانواده اقليت اسپانيايى زبان و سفيدپوست
مىباشد.
جمعيت ايرانيان در آمريكا، از جنبه
درآمد ساليانه نسبت به ساير اقليتها، در سطح بالاترى قرار گرفته است؛ به طورى كه
درآمد يك ايرانى به طور متوسط در آمريكا از 65000 دلار تجاوز مىكند مجموعاً
مسلمانان مقيم آمريكا، از جنبه تحصيل، درآمد و اشتغال، نسبت به ساير اقليتهاى
مقيم آمريكا، جايگاه به مراتب بهتر و برجستهاى دارند.
بايد خاطرنشان كرد كه اين آمار شامل
اقليتهاى يهودى كه سالهاى پيش به آمريكا مهاجرت كردهاند، نمىشود.
آمارهاى موجود نشان مىدهد كه در
سالهاى اخير، درآمد، مالكيت خانه و درجه تحصيل مسلمانان سالانه در حال افزايش
مىباشد. مثلًا درآمد متوسط يك مسلمان مقيم در آمريكا، در 10 سال قبل، 51966 دلار
بوده كه اكنون به 55958 دلار افزايش يافته است. به طور متوسط 5/ 59 درصد مسلمانان
مقيم آمريكا، مالكيت محل سكونت خويش را دارا مىباشند كه نسبت به 10 سال قبل كه
اين آمار 57/ 4 درصد بوده، افزايش يافته است.
همچنين قابل ذكر است كه مسلمانان در
مناطق و مراكزى سكونت دارند كه سطح تحصيلات افراد آن منطقه بالا بوده و حداقل در
حدود درجه كارشناسى مىباشند. در خصوص