«كار اندكى
كه دوام داشته باشد بهتر است از كار بسيار كه خستگى بياورد».
[شرح]
(86254-
86247) اين دستور از امورى است كه شايسته است تا به كار گيرند. و براستى چنين است،
زيرا دوام بر كار اندك باعث ملكه شدن طاعت و خير براى نفس و به صورت خويى براى آن
در آمدن است، به خلاف كار بسيار و خستگىآور. و نظير اين سخن از پيامبر (ص) است كه
مىفرمايد: «اين دين ژرف است پس با مدارا وارد آن شو، زيرا براى خسته نه مسافتى
قابل بريدن و نه پشتى سالم مىماند [1]».
«هر گاه كسى
داراى صفتى شگفتآور باشد، نظير آن را از وى انتظار داشته باشيد».
[شرح]
(86265-
86258) يعنى: هر گاه در انسان خوى برجستهاى باشد، دليل آن است كه طبع او زمينه
دارد كه تمام اخلاق خوب كه مناسب با آن خلق برجسته است در آن پيدا شود، و بايد
انتظار آنها را داشت، مثل كسى كه روشش راست گويى است بنا بر اين از او انتظار
وفادارى، و رفاقت خوب مىرود، و به عكس (يعنى از آدم
[1]
كنايه از اينست كه يك فرد افراطى همچون رهروى است كه تندروى مىكند و مركبش را
خسته مىسازد، آن وقت، مسافتى را نمىتواند طى كند، امّا پشت مركبش زخم شده است-
م.
[2] اگر
منظور حكمت شماره 262 است كه قريب به اين مضمون است نه عين اين كلام- م.