به دليل اين كه ماهيت استغفار روشن بوده است از آن خوددارى كرده است. و امام (ع) بر تماميت آن وسيله شرايط اشاره نموده و قصدش از اشاره بر اين كه لفظ استغفار بر شرايطش صدق مى‌كند، تأكيد بر اين مطلب است كه استغفار بدون آنها ناتمام است تا آنجا كه مجموع آنها حقيقت استغفار مى‌باشد.

كلمه «أملس» را براى پاكى نامه اعمال از گناهان استعاره آورده است.

(3393) 393- امام (ع) فرمود:

الْحِلْمُ عَشِيرَةٌ (85553- 85552)

[ترجمه‌]

«بردبارى قبيله‌اى است».

[شرح‌]

(85553- 85552) كلمه «عشيره» را به اعتبار اين كه بردبارى، شخص را از خطر افراد دشمن همانند پشتيبانى عشيره و قبيله‌اش حمايت مى‌كند، استعاره آورده است.

(3394) 394- امام (ع) فرمود:

مِسْكِينٌ ابْنُ آدَمَ- مَكْتُومُ الْأَجَلِ مَكْنُونُ الْعِلَلِ- مَحْفُوظُ الْعَمَلِ تُؤْلِمُهُ الْبَقَّةُ- وَ تَقْتُلُهُ الشَّرْقَةُ وَ تُنْتِنُهُ الْعَرْقَةُ (85573- 85557)

[ترجمه‌]

«بيچاره فرزند آدم، اجلش پنهان، و بيماريهايش پوشيده و عملش محفوظ است. پشه‌اى او را مى‌رنجاند، و آب در گلو گرفتن وى را مى‌كشد، و عرقى بد بويش مى‌كند.»

[شرح‌]

(85573- 85557) امام (ع) آدميزاده را بيچاره ناميده و با قياس مضمرى كه دلايل بيچارگى و ناتوانى او را بر شمرده، مطلب را توضيح داده است، صغراى قياس، عبارت مكتوم الاجل ... است كه معناى آن نيز روشن است، و كبراى مقدّر آن چنين است: و هر كس چنين باشد، پس او بيچاره است. كلمه مسكين خبر مقدم بر مبتدا