العالم ... بالجهل مى‌باشد، و وجه شبه آن است كه چنان عالمى سؤال را بى‌مورد مطرح مى‌نمايد و همچون نادان پرسشهاى نابجا و درخواست ناروا مى‌كند، و كبراى مقدّر نيز چنين است: و هر كس كه شبيه نادانان باشد بايد از روش او اجتناب كرد تا از اين شباهت به دور باشد.

(3305) 305- امام (ع) وقتى كه ابن عباس او را به چيزى راهنمايى مى‌كرد كه موافق نظر آن بزرگوار نبود، به او فرمود:

لَكَ أَنْ تُشِيرَ عَلَيَّ وَ أَرَى فَإِنْ عَصَيْتُكَ فَأَطِعْنِي (82637- 82629)

[ترجمه‌]

«بر تو است كه مرا راهنمايى كنى و من صلاح خود را در آن مى‌نگرم، آن گاه اگر من از تو پيروى نكردم تو از من پيروى كن.»

[شرح‌]

(82637- 82613) نقل كرده‌اند موقع بازگشت امام (ع) از سفر حج كه مردم در مكه با وى بيعت كرده بودند، ابن عباس گفت: يا امير المؤمنين اين كار مهمّى است، بيم آشوب مردم مى‌رود، براى طلحه حكم ولايت بصره، و براى زبير حكم ولايت كوفه را صادر كنيد، و به معاويه نامه‌اى بنويسيد و از خويشاوندى و نسبت، ياد كنيد و در حكومت شام او را تثبيت فرماييد تا با شما بيعت كند، اگر بيعت كرد و از روش شما و امر خدا اطاعت كرد، او را به حال خود واگذاريد، و اگر مخالفت كرد، آن گاه به مدينه بخواهيد و عوضش كنيد تا درياهاى آشوب متلاطم نگردند! امام (ع) فرمود: پناه مى‌برم به خدا از اين كه دين خود را به خاطر دنياى ديگران تباه سازم! فرزند عباس بر تو است كه ما را راهنمايى كنى و من صلاح خود را در آن مى‌نگرم مفعول «أرى» چون معلوم بوده است حذف شده است، يعنى: من جهت مصلحت را مى‌انديشم، امام (ع) اطاعت از خود را واجب دانسته از آن رو كه امام است و انديشه‌اش بالاتر است پس اگر در كارى مصلحت ديد، نظر او برتر و بالاتر است.