(دعائم):
ستونهاى خانه (شعبة): شاخه (تبصّر): بينش، آگاهى (تأويل): تفسير، بيان كردن
(زهرة): روشنايى (شنئان): كينه، دشمنى (تعمّق): انحراف در معناى سخن (اعضل): سخت
شد (تمارى): سخن ناروا گفتن به ديگرى (هول): ترس (ديدن): عادت (سنابك، جمع سنبك):
زير سم اسب
[ترجمه]
«ايمان بر
چهار پايه استوار است: بردبارى، باور داشتن، دادگرى و جهاد.
امّا بردبارى
چهار گونه است: دلبستگى، ترس، پارسايى، و انتظار، بنا بر اين هر كس دلبسته و
علاقمند به بهشت باشد خواهشهاى نفسانى را فراموش مىكند و از آنها چشم مىپوشد، و
هر كس از آتش دوزخ بيمناك باشد، از آنچه حرام و ناروا است مىپرهيزد، و هر كس در
دنيا پارسا است غمهاى دنيا را سبك مىشمارد، و هر كس انتظار مرگ را دارد، به
كارهاى نيك مىشتابد.
امّا يقين
نيز، چهار قسم است: بينا بودن در عين زيركى، توجّه و رسيدن به حقيقت، پندگيرى از
راه عبرت و روش پيشينيان، پس هر كه در عين زيركى بينا بود، سخنان دلاويز براى او
روشن باشد، و هر كه سخن حكمتآميز بر او روشن باشد، با عبرتگيرى از ديگران آشنا
مىشود، و هر كس با عبرت گرفتن آشنا شد، گويا با پيشينيان زندگى مىكرده است و با
آنها بوده است. امّا عدل و داد نيز چهار نوع است: توجّه عميق، رسيدن به حقيقت
دانش، داورى صحيح و بردبارى ثابت، به اين ترتيب، هر كس دريافت و دقّت كرد، به
حقيقت دانش رسيد و هر كه به حقيقت دانش رسيد، از روى اساس و اصول، داورى صحيح كرد،
و آن كه بردبار بود، در كارها كوتاهى نمىورزد و در ميان مردم به خوشنامى زندگى
مىكند.