آنان را بلند مىكند،
در مورد، گذشت از لغزشهاى جوانمردان، كه به ندرت لغزش از آنها سر مىزند، تشويق
كرده است مانند داد و ستد آنان كه ممكن است پشيمان شوند. كلمه: «عثرات» را براى
خطايى كه از روى بىتوجّهى از آنان سرزند، و لفظ «يد» را براى عنايت و قدرت
خداوندى، استعاره آورده است. و اين كه دست خدا به دست آنهاست و آنان را بلند
مىكند، كنايه از وابستگيهاى آنان به خدا و جبران حال ايشان است، توضيح آن كه
جوانمردى، فضيلت بزرگى است كه باعث جلب توجّه مردم و ميل قلبى و كمك آنان مىگردد،
بدين ترتيب، خطاكار جوانمرد، براى عنايت خدا، و هم چنين به پاخواستن و جبران لغزش
خود، آمادگى پيدا مىكند.
«ترس قرين
زيان، و شرم همراه نوميدى است، و فرصت هم چون ابر گذرا مىگذرد، پس فرصتهاى خوب را
غنيمت شمريد».
[شرح]
(73524-
73519) مقصود امام (ع) از هيبت، ترس از طرف مقابل است. بديهى است كه ترس مانع
برآورده شدن حاجت و رسيدن به هدف است، چون با روى باز سخن گفته نمىشود، و معناى
نزديكى ترس با زيان هم همين است و هم چنين، شرم با نااميدى به دليل همراهى شرم با
فروگذاردن خواسته و ابراز نكردن آن، اين سخن براى برحذر داشتن از ترس و شرم كه هر
دو نكوهيدهاند، مىباشد.
(73532-
73525) آن گاه به غنيمت شمردن فرصتهاى خوب فرمان داده، يعنى در موقع به دست آمدن
فرصت، هر چه زودتر كار را بايد انجام داد. و به وسيله قياس