و آنگهى براى قضاوت
ميان مردم بهترين افراد رعيّت را انتخاب كن، از آن كسانى كه كارها بر او سخت و
مشكل جلوه نكند، و طرفهاى نزاع، نظر خود را با لجاجت بر او تحميل نكنند و او در
اشتباه خود پافشارى نكند، و به هنگام شناخت حق از بازگشت بدان درمانده نباشد، و
هواى نفسش متمايل به حرص و طمع نباشد، و به اندك فهم و درك از مسائل، بدون زحمت
فكر و انديشه زياد، بسنده نكند. از آن كسان كه در برابر شبهات، بيشتر تأمل
مىكنند، و بيشتر از همه سراغ دليل و برهان مىروند، و از همگان كمتر از مراجعه
دادخواهان خسته مىشوند و براى كشف واقعيتها از همه با حوصلهتر و به هنگام روشن
شدن حكمى از همه كس قاطعترند. كسى كه ستايش زياد او را وادار به خودبينى نسازد و
تشويق و فريب او را از اعتدال بيرون نكند، و اين چنين افراد شايسته و قضات آراسته
به چنين ويژگيها كماند. و بعد از همه اينها، قضاوت او را بسيار وارسى كن و به
قدرى از مال دنيا به او بده كه زندگىاش در رفاه باشد و جلو عذر و بهانه او را
بگيرد و نياز به مردم نداشته باشد، و او را در نزد خود مقام و جايگاهى بده كه ديگر
نزديكان تو در آن مقام طمع نكنند تا بدين وسيله او از بدگويى افراد در نزد تو ايمن
باشد. پس اين امر [قضاوت] را كاملا زير نظر داشته باش، زيرا اين قضا در دست
بدكارانى گرفتار بود كه در آن از روى هوا و هوس رفتار مىكردند و آن را وسيله
رسيدن به دنيا قرار داده بودند. و آنگهى در اعمال كاركنانت دقيق باش، وقتى كه آنها
را آزمودى به كار بگمار، مبادا ايشان را از روى هواى نفس و يا به قصد كمكى به
ايشان، بىحساب مشغول كار كنى زيرا اينها رشتههايى از ستمكارى و خيانت به مردم
است و چنين افرادى را از ميان آزمودگان و افراد با آزرم از خانوادههاى نجيب و
پيشقدم در اسلام جستجو كن، زيرا اينان داراى ويژگيها و خصلتهاى ارزشمند و با
ناموستر و كم طمعتر و بيشتر در انديشه عواقب كارند. بنا بر اين وسايل خورد و
خوراك آنها را فراوان كن، كه اين عمل باعث تقويت آنها در خودسازى و بىنيازى از
خوردن حق زير دستان خواهد شد، و هم حجّتى است بر ايشان، اگر فرمان تو را نبرند و
يا امانت تو را خدشهدار كنند. آن گاه در كارهايشان بررسى كن، و بازرسان راستگو و