(47583- 47579)

فرموده است: ساكنها ظاعن و قاطنها بائن‌

به منزله تفسيرى براى جمله دار شخوص مى‌باشد.

(47619- 47584)

فرموده است: تميد بأهلها ... تا إلى مهلك.

امير مؤمنان (ع) دنيا و احوال مردمش را در آن، به كشتى در هنگام وزيدن بادهاى سخت، و رويدادها و دگرگونيهاى دنيا را به لرزش و جنبش آن تشبيه كرده، و ابتلاى به بيماريها و بروز رخدادهايى كه انسان را در آستانه نابودى قرار مى‌دهد به احوالى كه كشتى به هنگام وزش بادهاى سخت در ميان تلاطم امواج دريا پيدا مى‌كند همانند كرده، و سرنگونى و پراكندگى مردم را به هنگام بروز برخى رويدادها به احوال سرنشينان اين كشتى كه گرفتار طوفان باد و تلاطم امواج دريا گرديده‌اند شبيه دانسته كه برخى از آنها غرق و نابود مى‌شوند، و دسته‌اى رهايى مى‌يابند، و مثل كسى را كه از غرق شدن رهايى يافته مثل كسى شمرده كه از ابتلاى به بيمارى بهبودى يافته و بدين سبب مرگ او تا دچار شدن به بيمارى ديگر به تأخير افتاده و در اين ميان بايد سختيها و رنجهاى زندگى را تحمّل كند تا بالاخره مرگ او فرا رسد چنان كه آن كس كه از غرق شدن جان به در برده است امواج دريا و طوفان باد او را به هر سو مى‌رانند و دچار هول و هراس و سختى و رنج مى‌سازند، و پس از رهايى از همه اينها باز هم او از مرگ گزيرى ندارد و بايد در موقعى مرگ او فرا رسد و به مرضى نابود گردد. منظور از مهلك كه به معناى محلّ هلاكت است مرضى است كه انسان در آن جان خود را از دست مى‌دهد.

(47638- 47620) پس از اين امام (ع) به سعى در عمل و كوشش در كار آخرت دستور مى‌دهد، و شرايط و احوالى را كه اكنون براى اين مقصود فراهم است يادآورى مى‌كند تا فرصت را غنيمت شمارند و از آن بهره‌بردارى كنند، اين شرايط و احوال، داشتن زبان سالم و گوياست كه مى‌تواند با آن ذكر خدا را به جا آورد، و أمر به معروف و نهى از منكر كند و ديگر تكاليفى را كه متوجّه اين عضو است به انجام رساند، همچنين دارا بودن صحّت بدن و كارآيى اعضا و جوارح است كه پيش از آن كه بر