سويى به گوش او برسد، زيرا اين تعبير دور از ذهن مردم است و اين كه صداى آن از حيث قوّت مانند آواز در افتادن زنجيرها بوده، اشاره‌اى است به شدّت صدا در گوش او، از اين رو آن را به شديدترين آواى جرسها تشبيه و از آن به آيت عظيم تعبير شده است.

گفته شده: مراد از آيات عظيم، آيتهاى نه گانه‌اى است كه بر موسى (ع) نازل شده است مانند شكافته شدن دريا، و تبديل عصا به اژدها و غير اينها.

(39148- 39104) پس از اين امام (ع) ناتوانى بشر را براى توصيف مرتبه كمال حقّ تعالى يادآورى و مى‌فرمايد: بل إن كنت صادقا ... تا أحسن الخالقين، اين عبارت صورت قياس استثنايى متّصل را دارد كه ضمن آن عجز كسى را كه مدّعى است مى‌تواند پروردگارش را آن چنان كه هست توصيف كند گوشزد كرده است، صورت قياس اين است: اى كسى كه مدّعى توصيف پروردگارت شده‌اى اگر راست مى‌گويى برخى از آفريدگان پروردگارت را مانند جبرئيل و ميكائيل و فرشتگان مقرّب را وصف و تعريف كن، نتيجه اين قياس استثنايى نقيض تالى است كه به اين صورت است: ليكن تو نمى‌توانى حقيقة اين آفريدگان خداوند را تعريف كنى، پس قادر به توصيف خداوند متعال نمى‌باشى، ملازمه‌اى‌ [1] كه ميان اين دو وجود دارد اين است كه اگر توصيف خداوند برايت ممكن باشد تعريف بعضى از آثار او براى تو آسانتر خواهد بود، امّا بطلان تالى به اين سبب است كه حقيقت جبرئيل و ميكائيل و ديگر فرشتگان مقرّب براى بشر نامعلوم است و آشكار است كسى كه از شناخت و تعريف پاره‌اى از آثار خداوند ناتوان است از توصيف و تعريف او ناتوانتر است.

حجرات قدس: جايگاههايى است كه از آلودگيهاى ابدان و تعلّقات خيالى‌

منطق مظفّر (مترجم)