منصوب بودن «مضمار» را گر چه مورد شكّ مى‌داند ولى اشكالى را كه بر آن وارد است پاسخ مى‌دهد. اشكال اين است: در صورت منصوب بودن مضمار كه اسم انّ و يوم خبر آن باشد، حمل زمان بر زمان لازم آمده و اين محال است‌ [1].

جواب آن است كه: چنين محالى لازم نمى‌آيد، زيرا اين موضوع رايج است كه گاهى براى برخى از اجزاى زمان، خود زمان را خبر قرار مى‌دهند، به معناى اين كه مبتدا جزئى از خبر است نه اين كه زمان در زمان باشد، البته در صورتى خبر دادن از زمان به زمان درست است كه زمان اول به يك صفتى مقيد و مشخص شده باشد، مانند: انّ مصطبح القوم اليوم‌ [2] و «مضمار» هم چون زمانى است كه مشتمل بر صفت تضمير و آمادگى براى مسابقه است صحيح است كه خبر آن «يوم» باشد.

در باره اعراب «سباق» شارح نصب آن را به اين دليل درست مى‌داند كه اسم «انّ» است و خبر آن كلمه «غدا» مى‌باشد؛ از كلمه «غدا» زمان پس از مرگ اراده شده است، ولى براى رفع سباق دليلى جز مبتدا بودن آن كه خبرش غدا باشد نمى‌بيند. در اين صورت اسم «انّ» ضمير شأن خواهد بود.

شارح مى‌گويد: كه بعضى از شارحان نهج البلاغه روا دانسته‌اند كه «سباق» خبر «انّ» باشد؛ در نظر من (شارح) نادرستى آن روشن است زيرا رابطه ميان مبتدا و خبر به دو صورت قابل فرض است:

1- رابطه اين همانى كه دانشمندان علم منطق به حمل مواطاة تعبير مى‌كنند.

2- مبتدا داراى صفت خبر و صاحب آن باشد مثلا وقتى مى‌گوييم:

الجسم ابيض؛ در اين مثال جسم مبتدا و داراى صفت سفيدى است. و اين‌

[2] اين جمله اصطلاحى است كه عرب در مورد روز مباركى را شروع كردن به كار مى‌برد- م.