كردند؛ زيرا وقتى كه ميان مردم زمان حضرت و پيشينيان مشابهت بر قرار شود، در تمام خصوصيات و لوازم شباهت پيدا مى‌شود. بنا بر اين آن كه به معصيت كاران گذشته شباهت داشته باشد، چون آنان به عذاب دردناك گرفتار مى‌شود، و كسى كه به نيكوكاران سابق شباهت پيدا كند، پاداش با ارزشى كه به آنها داده شود به اينان نيز داده خواهد شد.

(15294- 15272)

قوله عليه السلام: و لقد نزلت بكم البليّة.

بعيد نيست كه اين سخن امام (ع) براى ترساندن مردم از گرفتار شدن به حكومت و پادشاهى بنى اميّه باشد.

و اين كه فرموده است جائلا خطامها، استعاره بالكنايه از خطر و سختى حال كسانى است كه به دولت بنى اميّه تكيه زده، و اعتماد كنند. چه، وقتى كه حكومت آنها از نظام شريعت بيرون و مطابق تخيّلات و اوهام اداره مى‌شد اعتماد كننده به چنان حكومتى از ناحيه دين و جانش در خطر بود. چنان كه هرگاه شخصى بر ناقه مهار گسيخته سوار شود، بر سالم ماندن وى اعتماد نيست، زيرا ناقه‌اى كه مهارش رها و تنگش سست و بى اعتبار باشد، خطرناك است و بعيد نيست كه از بالاى شتر بر زمين افتد و بهلاكت رسد.

(پس از اعلام خطر گرفتار شدن به حكومت بنى اميّه) امام (ع) مردم را نهى كرده و بر حذر مى‌دارد كه مانند اهل غفلت به متاع و زيباييهاى دنيا مغرور نشده و فريب نخورند و با استعاره آوردن لفظ «ظلّ» در قلب دنيا خواهان ايجاد نفرت مى‌كند.

وجه شباهت ميان سايه و دنياى بى اعتبار اين است كه هر دو بلند و طولانى به نظر مى‌رسند ولى زمان معيّنى داشته و بهنگام سرآمد وقتشان از ميان مى‌روند.