آن گاه روحش را در لباس آتشين پيچيده و به
دوزخ مىبرند.
بايد دانست كه منظور از «جذبه درد آورى» كه در حال جان كندن ميّت را
فرا مىگيرد، مثل خارى نيست كه در عضوى از بدن بشكند، بلكه دردى است كه بر نفس
وارد گشته، تمام اعضا و اجزاى بدن را فرا مىگيرد، و تا عمق جان نفوذ مىكند. بر
خلاف دردهاى موضعى كه اختصاص به دست يا پا پيدا مىكند، درد جان كندن فرا گير است،
تمام رگ و عصبها و سراسر وجود را مستغرق مىگرداند.
به مثل چنان است كه تمام رگ و پى و اعصاب بدن را از بدن جدا كنند. و
گاهى به درخت خارى مثل زدهاند كه در داخل بدن قرار داشته باشد. مقصود از «جذبه
مكربة» كه در عبارت امام (ع) آمده است، همين جان كندن است. دشوارى وقتى به اوج
مىرسد كه اعضا پياپى و بتدريج بميرند و اين جان دادن را طولانى كرده و رنج و مشقت
فراوانى را بدنبال دارد.
(13658- 13654)
قوله عليه السلام: رجيع وصب و نضو سقم
اين دو جمله دو صفتاند كه براى بيمارى و لاغرى شتر به كار مىروند.
امام (ع) آنها را به عنوان استعاره براى شخص بيمار به كار برده است. كلمه «رجيع»
به اعتبار طولانى شدن و مكرّر شدن آن، بر شخص مريض اطلاق شده است چنان كه شتر بر
اثر سفرهاى پى در پى خسته و از كار افتاده مىشود. لفظ «نضو» به لحاظ فرسودگى و
لاغريى كه از بيمارى پيدا مىكند، چنان كه مسافرتهاى مكرّر نيروى شتر را به تحليل
مىبرد.
(13705- 13681)
قوله عليه السلام: اقعد فى حضرته نجيّا لبهتة السؤال
سخن در باره عذاب قبر و سؤال منكر و نكير از جمله اعتقادات حقّه
مىباشد. از رسول خدا (ص) روايت شده است كه به عمر فرمود: اى پسر خطّاب چه خواهى
كرد، آن گاه كه از اين دنيا بروى، اقوام و خويشانت بر اطرافت اجتماع كنند و پس از
آن قبرى را حفر كرده غسلت داده كفنت كنند و سپس تو را به گورستان برده به خاكت
بسپارند و بعد از مراجعت از گورستان، دو فرشته آشوبگر قبر، نكير و منكر فرا رسند