آنان را از امور ناشايست، و نفرتزا كه در
عرف و شريعت نيز زشت بشمار مىآيد، در چند مورد بر حذر مىدارد.
1- گفتار بدون كردار آنها، كه اشاره به اعلام آمادگى براى نبرد، و به
انجام نرساندن آن دارد، با اين عبارت كه اقولا بغير عمل: «آيا روش شما گفتار بدون
عمل است!» اين عبارت يادآوريى است كه گفتار بدون كردار، سبب خشم و غضب در نزد
خداوند مىشود. چنان كه در قرآن كريم به اين موضوع اشاره شده است: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ ما لا
تَفْعَلُونَ، كَبُرَ مَقْتاً عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا ما لا تَفْعَلُونَ[1].
به روايت ديگر معناى اين گفته امير مؤمنان (ع): «اقولا» بغير عمل»
اين است؛ با زبانتان چيزى را مىگوييد كه در دلهاتان نيست و بدان اعتقاد نداريد،
با اين كه باور قطعى نيست مىگوييد: ما آن را بزودى انجام مىدهيم.
ما در برابر خدا اخلاص داريم و مسلمانيم، با اين كه لوازم اسلام و
ايمان را نمىدانيد.
2- نكته دوّم در فرمايش حضرت بيخبرى و غفلت آنان بود كه از پارسايى
سرچشمه نمىگرفت و بىتوجّهى نسبت به مصالح و منافعى كه بايد مورد توجّ انسان قرار
گيرد و اين بىخبرى و غفلت نهايت درجه نقص و تفريط ضدّ فطانت و هوشمندى است.
اين نوع بىتوجّهى بر خلاف غفلت و بىخبرى ناشى از ورع و پارسايى
مىباشد زيرا بىتوجّهى به دنيا از روى پارسايى- اگر پارسايى را انجام كارهاى نيك
و آمادگى دهنده براى آخرت بدانيم- به معاد انسانى سود مىدهد. بنا بر اين
[1] سوره نحل (61) آيه (3): اى ايمان داران چرا به آنچه عمل
نمىكنيد زبان مىآلاييد گفتار بىكردار، خشم و غضب بزرگى نزد خداوند است.