را عفو كنند ديه ساقط مي‌شود، ولي درجنيني كه روح در آن دميده شده بنابراحتياط كفاره قتل بر او واجب است .

مساله 3271- اگر كسي زن حامله اي را بكشد و كشتن آن زن به مرگ جنين بينجامد، بايد علاوه بر ديه زن ديه جنين راهم به تفصيلي كه گفته شد بپردازد.

مساله 3272- اگر زني از زنا آبستن شود جايز نيست بچه اش را سقط كند، هرچند روح در آن دميده نشده باشد. وچنانچه پس از دميده شدن روح آن را سقط نمايد بايد علاوه بر كفاره جمع ديه آن را هم بپردازد، و قدر متيقن از آن مقدار ديه كافر ذمي مي‌باشد كه در مساله «3256» بيان شد. و مصرف آن مصرف ارثي است كه وارث ندارد و بايد به دست امام معصوم (ع) يا - در زمان غيبت - به فقيه جامع الشرايط برسد.

ديه جراحات :

مساله 3273- اگر كسي پوست سر يا صورت مسلماني را پاره كند بايد يك شتر به او بدهد، و اگر به گوشت برسد وقدري از آن را هم ببرد بايد دو شتر بدهد، و اگر مقدار زيادي از گوشت را پاره كند بايد سه شتر بدهد، و اگر به پرده نازك روي استخوان برسد چهار شتر، و اگر استخوان نمايان شود پنج شتر، و اگر استخوان بشكند ده شتر، و اگر بعضي ازاجزاي استخوان جا بجا شود پانزده شتر، و اگر به پرده مغز سر برسد بايد سي و سه شتر بدهد. و ظاهرا شترخصوصيت ندارد، بلكه مقصود از يك شتر يك صدم ديه كامل است، پس دهنده مي‌تواند ديه را از اقسام ديگر مانندطلا و نقره انتخاب نمايد، هرچند احوط انتخاب شتر است .

مساله 3274- اگر كسي به صورت شخصي سيلي يا چيز ديگري بزند به طوري كه صورت او سرخ شود، بايد يك مثقال و نيم شرعي طلاي سكه دار - معادل "‌5/184» گرم طلا - به او بدهد، و اگر سبز و كبود شود سه مثقال - معادل "‌10/368» گرم طلا - و اگر سياه شود بايد شش مثقال - معادل "‌20/736» گرم طلا - به او بدهد. و اگر جاي ديگر بدن كسي را غير از سر و صورت به واسطه زدن سرخ يا كبود و يا سياه كند، بايد نصف آنچه را گفته شد بدهد.

حكم مواردي كه ديه تعيين نشده است :

مساله 3275- آنچه در مسائل گذشته گفته شد قسمتي از ديه هايي است كه از طرف شرع مقدس اسلام تعيين شده است، و هركس بخواهد بر همه قسمتها اطلاع يابد بايد به كتابهاي مفصل