نام کتاب : رساله توضيح المسائل نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 349
فرمود: من از قوم تو چهل هزار از بدان وشصت هزار از خوبان را عذاب ميكنم، عرض كرد:
پروردگارا ! بدان به جاي خود، خوبان را چراي ! پس وحي فرمود:خوبان در برابر اهل معصيت
مسامحه كردند و به خاطر غضب من غضب نكردند"[1] .
مساله 1972- "معروف" يعني چيزي كه به حكم شرع يا عقل انجام آن واجب يا مستحب است،
و "منكر" يعني چيزي كه به حكم شرع يا عقل انجام آن قبيح و حرام يا مكروه است، و از اين نظر
فرقي ميان امور فردي و اجتماعي نيست . بنابراين امر به معروف و نهي از منكر يك وظيفه عمومي
است و حكومتها و افراد مردم همه در برابر يكديگرمسئوليت دارند و بايد به اين وظيفه عمل
نمايند.
مساله 1973- امر به معروف و نهي از منكر با شرايطي كه بيان خواهد شد واجب و ترك آن
معصيت است، و درمستحبات و مكروهات نيز امر و نهي مستحب ميباشد.
مساله 1974- امر به معروف و نهي از منكر واجب كفايي ميباشد، بنابراين اگر بعضي از
مكلفين به آن اقدام كنند ومقصود حاصل شود، از ديگران ساقط ميشود. و اگر اقامه معروف و
جلوگيري از منكر بر اجتماع جمعي از مكلفين متوقف باشد، واجب است اجتماع نمايند.
مساله 1975- اگر امر و نهي بعضي افراد موثر واقع نشود و برخي ديگر احتمال دهند امر و نهي
آنان اثر بخش است، برآنها واجب ميشود.
مساله 1976- هنگام وجوب امر به معروف و نهي از منكر با زبان، ياد آوري مسائل شرعي كفايت
نمي كند، بلكه انسان بايد امر و نهي نمايد.
مساله 1977- هدف امر به معروف برپايي واجب، و هدف نهي از منكر جلوگيري از حرام است،
بنابراين در امر به معروف و نهي از منكر قصد قربت معتبر نيست .
شرايط امر به معروف و نهي از منكر:
مساله 1978- كسي كه ميخواهد امر به معروف و نهي از منكر كند بايد "معروف" را از
"منكر" تشخيص دهد، پس كسي كه معروف و منكر را نمي شناسد، حق ندارد بلكه نمي تواند امر
به معروف و نهي از منكر نمايد.
مساله 1979- در واجب بودن امر به معروف و نهي از منكر سه شرط لازم است :
1 - احتمال دهد امر و نهي او اثر بخش باشد، پس اگر بداند اثر نمي كند واجب نيست .
2 - بداند يا مطمئن باشد كه گنهكار قصد ادامه يا تكرار گناه را دارد، پس اگر بداند يا گمان
[1] تهذيب الاحكام، ج 6، ص 180، باب (الامربالمعروف و النهي عن المنكر)، حديث 21.
نام کتاب : رساله توضيح المسائل نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 349