صورت كسب نباشد - چنانچه از مخارج ساليانه اش اضافه بيايد بايد خمس آن رابپردازد، ولي لازم نيست خمس مهريه خود را بدهد، هرچند احوط است .

مساله 1627- مالي را كه فقير از راه گرفتن خمس به دست آورده اگر از مخارج ساليانه اش زياد بيايد خمس ندارد، هرچند خوب است خمس آن را بدهد. ولي آنچه را كه از راه صدقات مستحبي به دست آورده، بلكه بنابراحتياط آنچه بابت زكات گرفته و از مخارج ساليانه اش اضافه آمده است خمس دارد، و اگر از مالي كه به او داده اند سودي ببرد، بايدخمس مقداري را كه از مخارج ساليانه اش زياد مي‌آيد بپردازد.

مساله 1628- هريك از كاسب، تاجر، صنعتگر و مانند اينها يك سال پس از شروع به دست آوردن سود بايد خمس آنچه از مخارج ساليانه شان اضافه آمده بپردازند، همچنين كسي كه شغلش كاسبي نيست اگر اتفاقا داد و ستدي كند وسودي ببرد، پس از آنكه يك سال از سود بردن او گذشت بايد خمس مقدار اضافه بر مخارج ساليانه را بپردازد.

مساله 1629- درختاني را كه انسان به واسطه ارث مالك شده يا خمس نهال و مخارج كشت آنها را داده است، اگر درموقعي كه عرفا زمان قطع آنها فرا رسيده و يا زودتر قطع كند، مقدار رشد آنها از درآمد سال قطع محسوب است . پس آنچه در آن سال صرف مخارج شود خمس ندارد، ولي بايد خمس آنچه را از مخارج ساليانه زياد آمده بپردازد.

مساله 1630- اگر به عنوان مثال درختي كه خريده و خمسش را داده يا ارث به او رسيده ميوه دهد، آنچه از مخارج ساليانه زياد بيايد خمس دارد، و اگر درخت رشد كند يا گوسفند داشتي چاق شود، رشد درخت يا چاقي گوسفند ازدرآمد سالي است كه آنها را مي‌فروشد يا عرفا وقت فروش آنهاست، پس لازم نيست هرسال حساب نمايد.

مساله 1631- اگر ملكي را براي افراد معيني - مثلا براي فرزندان خود - وقف نمايد، چنانچه آنان در آن ملك زراعت ودرختكاري كنند و از آن سودي به دست آورند و از مخارج ساليانه شان زياد بيايد بايد خمس آن را بپردازند، همچنين اگر به صورت ديگري از آن ملك سود ببرند - مثلا اجاره آن را بگيرند - بايد خمس مقداري را كه از مخارج ساليانه آنان زياد مي‌آيد بپردازند.

مساله 1632- اگر اجير شود تا كاري را طي چند سال انجام دهد و اجرت همه را يك دفعه دريافت نمايد، اجرت بر آن سالها تقسيم مي‌شود، و آنچه در مقابل كار در سال اول است در آمد آن سال مي‌باشد.

مساله 1633- اگر از كافر يا كسي كه به دادن خمس عقيده ندارد مالي كه نزد او متعلق خمس