جواب : موارد مختلف است در مثال اول فقط اثر تكليفي دارد و در مثال دوم اثر وضعي [1] نيز دارد.

سؤال 395 عرف بر اين است كه كارخانجات اعلام مزايده مي‌نمايند، شركت كننده درخواست خريد مي‌نمايد و وديعه اي كه به عنوان شركت در مزايده است مي‌پردازد، پس از برگزار شدن برنامه مزايده، يكي از شركت كنندگان در مزايده، برنده اعلام مي‌شود، و خريدار موظف است كه بقيه وجه را پرداخته و جنس را تحويل بگيرد. آيا كارخانه دار شرعا مي‌تواند به برنده مزايده كه وديعه هم بابت مزايده پرداخته اعتنا نكرده و جنس را به ديگري بفروشد؟

جواب : در فرض سؤال كارخانه دار خلاف كرده ولي اگر صيغه معامله ولو به لفظ غير عربي جاري نشده باشد برنده مزايده بيشتر از پولي كه داده است حق مطالبه ندارد.

مقاطعه كاري

سؤال 396 شركتهاي ساختماني با افراد و يا وزارتخانه ها قرارداد ساختمان خاصي را با مصالح شركت منعقد مي‌نمايند. با توجه به اينكه مورد قرارداد ايجاد يك ساختمان شخصي و جزيي است آن هم با مصالح خود مقاطعه كاران اين قرارداد مصداق كدام يك از عناوين معاملي مي‌باشد؟ (دادگستري شهرستان قم)

جواب : اگر با رعايت شرائط يكي از معاملات معهوده، معامله انجام بگيرد اشكال ندارد و اگر در عقد لازم [2] ديگر قرارداد بسته شود باز اشكال ندارد و عمل به شرط واجب مي‌باشد. در غير اين صورت اگر چه بعيد نيست كه عنوان مقاطعه كاري يك معامله مستقل عقلايي باشد كه چون ردعي (منعي) از طرف شارع مقدس نرسيده است محكوم به صحت باشد ولي بنابر احتياط واجب رضايت همديگر را تحصيل نمايند.

---