از سوي ديگر روايتهايي در باب 13 كتاب الجهاد وسائل الشيعه و باب 12 مستدرك الوسائل درج شده كه موهم اين معناست كه پيش از قيام قائم (عج) اگر چه هزاران سال هم طول بكشد در مقابل فساد و ظلم و تهاجم دشمنان قيام جايز نيست و بايد سكوت و سكون اختيار كرد. كه خلاصه پاسخ آنها و بيان مراد واقعي از اين گونه روايات، پس از چشم پوشي از ضعف سندشان از اين قرار است :

1 - اين روايات در مقام بيان اخبار غيبي نظير بيان مدت خلافت بني اميه و بني عباس و ديگر فتنه ها و مصيبتهايي كه در آن زمان اتفاق افتاده مي‌باشد، نه درصدد امر به سكوت و عدم قيام، وگرنه اميرالمؤمنين (ع) اولين كسي بود كه بر خلاف آنها عمل نمود و نيز سيدالشهداء امام حسين (ع).

2 - نهي از خروج همراه با كسي كه مردم را به ناروا و به باطل به اطاعت خويش فرا مي‌خواند در مقابل كسي كه مردم را به اقامه حق و بازگرداندن حكومت به اهلش دعوت مي‌كند.

3 - بيان علامتهاي حتمي قائم به حق براي رفع شبهه از ذهن شنونده .

4 - نهي از شتابزدگي و عجله در مبارزه، كه قهرا هنگامي كه زمينه و مقدماتش فراهم نبوده و زمانش فرا نرسيده باشد بسيار مضر و شكننده است .

5 - احتمالا بيان اين نكته كه تنها قيام و انقلابي كه صددرصد به اهدافش مي‌رسد قيام قائم به حق (ع) در آخرالزمان است و ساير انقلابها به اين سطح از پيروزي دست نخواهند يافت، اگر چه پيروزيهاي نسبي به دست آورده و نتايجي همچون اتمام حجت يا فوايد ديگري بر آن مترتب باشد، و به همين جهت ما قائل به وجوب آن شديم و شما به خوبي مي‌دانيد كه قيام و انقلابي كه صددرصد به پيروزي رسيده باشد و در سطح همه مردم جهان فراگير باشد تاكنون حتي به دست پيامبراكرم 6 نيز تحقق نيافته است .

6 - بيان يك قضيه شخصي و جزئي كه به حادثه يا شخص خاصي مربوط مي‌شده نه به آن صورت كه بتوان از آن القاي خصوصيت نموده و به عنوان يك حكم كلي به آن استناد نمود.

و وجوه ديگري نظير موارد فوق كه در تبيين روايات مي‌توان بيان كرد.

در هر صورت اين گونه روايتها قدرت مقابله با ادله جهاد و امر به معروف و نهي از منكر با تمام گستردگي آن را ندارد; و نمي توان در برابر ضرورت اقامه دولت عدل، و وجوب اجراي قوانين اسلام، و محدود نبودن شريعت اسلام به زمان خاص به آنها تمسك كرد.

سخن در اين فصل به درازا كشيد. همين جا كلام را به پايان برده و از فضلاي