نام کتاب : مباني فقهي حكومت اسلامي نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 248
از اين روايت خوبي استفاده ميشود كه هدف اسلام آن گونه كه برخي ناآگاهان
پنداشته اند صرف بيان قانون و تشريع احكام و بيان آداب نيست بلكه به اجراي آن
در جامعه نيز نظر دارد[ اصولا قوانين اسلام براي اجرا نازل شده و به همين جهت به
قوه مجريه و رهبر و دولت و قدرت و شمشير نياز است و بدون آن كليه احكام اسلام
از جمله مقررات تقسيم ارث در جامعه قوام و قيام نخواهد يافت ]. پس از اين به
توضيح و بررسي اين مسأله نيز خواهيم پرداخت .
4 - روايات ابواب "ميراث من لا وارث له": كتاب وسائل الشيعه در بابهاي 3 و 4
از ابواب ولاء ضمان جريره و امامت، رواياتي را ذكر كرده كه همه آنها دلالت دارد كه
اگر كسي از دنيا برود و وارثي نداشته باشد، ميراثش در اختيار امام و حكومت
اسلامي قرار ميگيرد. البته اين معني در روايات به سه تعبير آمده است : دسته اي از
روايات ميگويد: "ميراث من لا وارث له" جزء انفال است ; و دسته اي ديگر
ميگويند: مال امام و در اختيار امام است ; و دسته سوم تصريح دارد كه : جزء
بيت المال مسلمين است و بايد به صندوق عمومي و خزانه دولت واريز گردد.[ در
همين باره تعدادي از علما همچون مرحوم صاحب وسائل و مرحوم حاج آقا رضا
تصور نموده اند كه اين روايات با هم متناقض است و سعي كرده اند به گونه اي آنها را
توجيه كنند].
اما ظاهرا مفهوم اين سه دسته از روايات با يكديگر تضاد و تناقضي ندارد و
منظور همه يكي است ; زيرا انفال ملك شخص امام نيست، بلكه ملك منصب
امامت و حكومت است و در اختيار امام قرار ميگيرد براي مصرف در مصالح
جامعه مسلمين، هرچند اداره امور شخصي امام نيز از مهمترين مصالح مسلمين
است .
ما اين مباحث را در كتاب الخمس [1] به رشته تحرير درآورده و در مباحث خمس
و انفال در بخش هشتم همين كتاب نيز به بحث و بررسي آنها خواهيم پرداخت .
چنانكه قبلا نيز در ذيل بحث "حكومت و خمس و انفال" اشاره اي به آن شد.
حكومت و قضا و حدود
قضاوت يكي از اركان حكومت اسلامي، و منصب قضا يكي از شؤون ولايت و
امامت است . حاكم اسلامي قضات را نصب ميكند و قاضي ها پايه هاي حاكميت
اسلام و حاكم اسلامي را تثبيت ميكنند، به گونه اي كه تفكيك حكومت و قضاوت
در اسلام اساسا غير ممكن است .
[1] كتاب الخمس والانفال يكي از تأليفات ارزشمند فقهي حضرت استاد در فقه استدلالي است كه توسط انتشارات اسلامي منتشر شده است . (مقرر)
نام کتاب : مباني فقهي حكومت اسلامي نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 248