شماره: 2047/ 312 تاريخ: 20/ 2/ 37

از: ساواك‌

به: تيمسار رياست شهربانى كشور شاهنشاهى‌

درباره: آيت‌اله سيدمحمدرضا گلپايگانى‌

برابر اطلاع نامبرده بالا به علت حمله قبلى در بيمارستان گلپايگانى در قم بسترى‌[1] و قرار است. آقاى سيد جعفر خوانسارى چند نفر پزشك متخصص از تهران به قم اعزام گردند. مراتب جهت استحضار اعلام گردد.

رئيس سازمان اطلاعات و امنيت كشور

ارتشبد نصيرى 20/ 2/ 37

در صورت تصويب به شهربانى تلفنگرام شود

در پرونده 9292 بايگانى شود 21/ 2/ 37

نمايش تصوير

[1] ساعت چهار بعد از ظهر روز 19 ارديبهشت 1357 ناگهان مأمورين در خيابان ارم و خيابان چهارمردان به مردم بى‌دفاع حمله بردند. جمعيت در خيابان چهارمردان بيشتر بود و چون منزل آيت‌اللّه گلپايگانى در آن خيابان است مردم پناه به خانه معظم‌له بردند. مأمورين با كمال شقاوت و قساوت در تعقيب آنها كه بيشتر طلاب و محصلين علوم دينى بودند هجوم به خانه آيت‌اللّه گلپايگانى بردند و بدون اعتنا به شخصيت آن مرجع عاليقدر و حريم خانه ايشان پس از شكستن در خانه معظم‌له وارد خانه شدند. نخست چند كپسول گاز اشك‌آور منفجر كردند و به دنبال آن عده زيادى از طلاب علوم دينى، افراد مختلف از مسافر و مهاجر را مضروب نمودند. آن‌گاه مأمورين كه تا بن دندان مسلح بودند وارد اندرون خانه آيت‌اللّه شدند. در آن جا نيز گاز اشك‌آور شليك كردند و همه چيز خانه و از جمله كتابخانه شخصى آيت‌اللّه را در هم ريختند، مدير دفتر آيت‌اللّه را به سختى كتك زدند و از هيچ‌گونه فحاشى و هتاكى نسبت به روحانيت و مراجع تقليد خوددارى نكردند. چون سقف حياط منزل به خاطر مراسم سوگوارى( ايام فاطميه) پوشيده بود و منفذى وجود نداشت بر اثر گاز اشك‌آور حال بسيارى از مردم بهم خورد. سعى همه بر اين بود كه خود را نجات دهند و از تنگنا بگريزند. به همين جهت جمع كثيرى با وضعى رقت‌آور از نقاط مختلف حياط خانه به خارج فرار كردند. حضرت آيت‌اله گلپايگانى كه شخصا شاهد اين وضع مصيبت‌بار و حمله وحشيانه به خانه خود و مردم مسلمان و بى‌گناه و طلاب علوم دينى بودند دچار حمله قلبى شدند و به بيمارستان منتقل شدند. ر. ك: نهضت روحانيون ايران، جلد 7 صص: 141 و 140

توضيح بيشتر را بر اساس گزارش‌هاى ساواك در اسنادى كه در پى ميآيد بخوانيد.