4- زين الدين جبلى عاملى (شهيد ثانى)

شهيد ثانى در كتاب تمهيد القواعد مى‌گويد:

«الفقه، لغتا الفهم و اصطلاحا، العلم بالأحكام الشرعية العملية المكتسب من ادّلة التفصيلية»

«فقه در لغت، فهميدن است و در اصطلاح، دانستن احكام شرعى عملى است كه از دليل‌هاى تفصيلى به دست آمده‌اند[1]».

از نكات قابل توجه در اين تعريف، ذكر «دليل تفصيلى» است كه سبب نفى دليل اجحمالى كه مقلد به احكام شرعى دارد مى‌شود و قيد «المكتسب» جهت اختصاص فقه مى‌باشد.

5- شيخ حسن عاملى (صاحب معالم)

تعريف مشهور از فقه را صاحب معالم آورده، به نظر وى:

«الفقه هو العلم بالأحكام الشرعية، الفرعية عن أدلّتها التفصيلية»

«فقه دانستن احكام شرعى فرعى است كه از دليل‌هاى‌

[1]- زين الدين عامل، تمهيد القواعد، قم: دفتر انتشارات اسلامى حوزه علميه قم، 1374، ص 32.