شاه براى اينكه «اصلاحات» نمايشى و غير قانونى خود را مردمى، قانون و اسلامى بنماياند، نخست تلاش داشت كه از جايگاه و پايگاه علماى اسلامى در ميان توده‌ها، در راه عوام فريبى و آرايش سيماى سياه و كريه شاه بهره‌بردارى كند و اصلاحات ارضى شاهانه به گونه‌اى به امضاى مراجع اسلام برساند[1]. ازاين‌رو شاه و ارسنجانى- وزير كشاورزى دولت غير قانونى علم- با مخابره تلگرافهاى تبريكى به مناسبت عيد سعيد فطر سال 1341 ه ش به علماى قم و نجف از موافقت آنان با اصالحات ارضى، سپاسگزارى كردند و بر آن بودند كه با اين شگرد شيطانى، مراجع و علماى اسلام را پشتيبان شاه و كاركردهاى او نشان دهند، ليكن علماى قم و نجف با پاسخ منفى به اين خواسته، بار ديگر توطئه شاه را خنثى كردند[2].

آيت اللّه العظمى گلپايگانى قدّس سرّه با توجه به شناختى كه از ماهيت و عملكرد رژيم پهلوى داشتند، به درستى مى‌دانستند كه رژيم پهلوى با اين اصلاحات به دنبال ضربه زدن به دين اسلام و مردم مسلمان ايران هستند.

بنابراين علماى اسلامى با اصلاحات ارضى كه طبق موازين اسلام‌

[1]- جلال الدين مدنى، تاريخ سياسى معاصر ايران، ج 1، قم: دفتر انتشارات اسلام، 1372، ص 373.

[2]- مركز اسناد انقلاب اسلامى، پيشين، ص 19.