عرض كردم: بيش از اين بفرما. فرمود: در راه خدا از سرزنش هيچ سرزنشگرى هراس نداشته باش. عرض كردم: بيش از اين بفرما. فرمود: بايد آن عيبى كه از خود سراغ دارى تو را از عيبجويى مردم باز دارد، زيرا در آنچه كه مثل آن را خود انجام مى‌دهى حجّتى بر عليه مردم نمى‌يابى. سپس فرمود: براى عيبناك بودن مرد كافى است كه در او سه خصلت باشد: يكى اينكه عيبى را از مردم بداند در حالى كه [آن عيب در خود او وجود دارد و او] از آن عيب در خود جاهل است و ديگر اينكه از مردم شرم كردن در باره چيزى را درخواست كند كه آن چيز در خود او نيز هست و ديگر اينكه همنشين خود را در چيزهاى بيهوده آزار دهد. سپس فرمود: اى ابو ذر! هيچ عقلى همچون عاقبت انديشى نيست و هيچ پرهيزكارى‌اى همچون دست كشيدن [از گناه‌] نيست و هيچ اصل و تبارى مانند خوش خلقى نيست.

333- امام صادق 7 فرمود: زمانى كه حضرت موسى 7 مى‌خواست از حضرت خضر 7 جدا شود گفت: مرا سفارشى فرما. حضرت خضر 7 در ضمن توصيه‌هايش فرمود: از سر سختى و خيره‌سرى بر حذر باش و از اينكه بدون نياز و حاجتى به دنبال چيزى روى حذر كن و از اينكه بدون تعجب بخندى پرهيز كن و گناهت را ياد كن و از اينكه گناهان مردم را يادآور شوى برحذر باش.

334- امير المؤمنين 7 در باره نهى نمودن از عيبجويى مردمان فرموده است: بر كسانى كه خود نگهدار و پاكند و سلامت از گناه به آنان بخشيده شده است سزاوار است كه به حال گناهكاران و نافرمانان رحمشان آيد و شكرگزارى [نعمت سلامت از گناه‌] بر آنان چيره و مسلّط باشد و اين شكرگزارى آنان را از بيان عيب مردم باز دارد، پس چگونه است حال آن عيبجويى كه از برادر خود عيب گيرد و او را بر گرفتارى‌اش سرزنش كند؟! آيا اين شخص عيبجو به ياد نمى‌آورد آن جايى را كه خداوند گناهانى از او را پوشاند كه به مراتب بزرگتر از گناهى بودند كه او اكنون بر آن از برادر خود خرده‌گيرى مى‌كند؟ پس چگونه برادرش را به گناهى سرزنش مى‌كند كه خود همانند آن را مرتكب شده است؟

اگر هم عين آن را مرتكب نشده خداوند را در بزرگتر و بدتر از آن نافرمانى نموده، و سوگند به خدا كه اگر هم اين شخص مرتكب گناه بزرگ نشده حتما گناه كوچك انجام داده است و اين جراتى كه در عيب‌گيرى از مردم به خرج داده خود از هر گناهى بزرگتر است. اى بنده خدا! در عيبجويى از بنده‌اى كه مرتكب گناهى شده شتاب مكن شايد گناه او بخشيده شود و بر نفس خويش ايمن مباش كه گناه كوچكى انجام داده‌اى شايد بر همان گناه عذاب شوى. پس هر كس از شما به عيب ديگرى آگاهى يافت بايد از عيبجويى او خوددارى كند زيرا به عيب خود نيز آگاه است. و بايد شكرگزارى بر پاك بودنش از گناهى كه ديگرى مرتكب آن است او را از پى‌گيرى گناه ديگران به خود مشغول دارد.