آنچه مى‌گويند غمگينت مى‌كند زيرا آنان تو را تكذيب نمى‌كنند بلكه اين ستمگران آيات خدا را انكار مى‌كنند و محقّقا كه رسولان پيش از تو نيز تكذيب شدند پس بر آنچه كه تكذيب شدند صبر كردند و آزار كشيدند تا اينكه يارى ما فرا رسيد»[1] پس پيامبر 6 خود را به صبر واداشت ولى كافران از حدّ خود تجاوز نمودند و خداوند تبارك و تعالى را تكذيب نمودند در اينجا پيامبر فرمود:

من در باره خود و خانواده و آبرويم صبر كردم امّا بر اينكه خدايم را [به بدى‌] ياد كنند صبر ندارم پس خداوند عزّ و جلّ اين آيه را نازل فرمود: «بر آنچه كه مى‌گويند صبر كن»[2] پس پيامبر در همه حالاتش صبر پيشه نمود سپس از جانب خداوند در باره عترتش به او بشارت داده شد و عترتش به صبر موصوف گشتند پس خداوند فرمود: «و قرار داديم از آنان پيشوايانى كه به فرمان ما راهنمايى مى‌كنند زيرا آنان صبر كردند و به آيات ما يقين داشتند»[3] در آن هنگام بود كه پيامبر 6 فرمود: صبر نسبت به ايمان مانند سر نسبت به بدن است.

خداوند نيز پيامبرش را ثناى نيكو گفت و اين آيه را نازل فرمود: «و سخن نيكوى پروردگارت بر بنى اسرائيل تمام شد زيرا آنان صبر كردند و آنچه را كه فرعون و قومش مى‌ساختند و بر مى‌افراشتند واژگونه ساختيم»[4] پس پيامبر فرمود: اين هم بشارت است و هم انتقام. خداوند نيز جنگ با مشركان را بر او مباح ساخت و اين آيه را نازل فرمود: «پس بكشيد مشركان را هر كجا كه آنان را يافتيد و دستگيرشان كنيد و بر آنان تنگ گيريد و در هر كمينگاهى براى آنان بنشينيد»[5] «و آنان را هر كجا كه بيابيد بكشيد»[6] پس خداوند آنان را به دست رسول اللَّه و دوستانش به قتل رساند و اين پيروزى را ثواب صبر او قرار داد بعلاوه ثوابى كه براى او در آخرت ذخيره كرده است. پس كسى كه صبر كند و اميد ثواب داشته باشد از اين دنيا بيرون نمى‌رود مگر اينكه خداوند چشمانش را [به نابودى دشمنانش‌] روشن مى‌كند (او را در باره دشمنانش دلشاد مى‌كند) بعلاوه اينكه براى او در آخرت ثوابى ذخيره مى‌سازد.

247- امام صادق 7 فرمود: رسول خدا 6 فرمود: به زودى زمانى بر مردمان خواهد آمد كه در آن زمان كسى به پادشاهى نمى‌رسد مگر با كشتن- تا آنجا كه فرمود:- پس كسى كه آن زمان را در يابد بايد بر تنگدستى صبر كند با اينكه توانايى ثروتمند شدن را دارد و بايد بر دشمنى صبر كند با اينكه توانايى محبّت را دارد و بر خوارى صبر كند با اينكه مى‌تواند عزيز باشد، در اين صورت خداوند به او پاداش پنجاه صدّيقى كه مرا تصديق نموده‌اند را عطا مى‌كند.

[1]- انعام/ 33 و 34.

[2]- ق/ 39.

[3]- سجده/ 24.

[4]- اعراف/ 137.

[5]- توبه/ 5.

[6]- بقره/ 191.