و معلوم نباشد، پس ابدا در دين اسلام ثابت و معلومى وجود ندارد.

آرى مسلم بودن ماجراى غدير حقيقتى است انكارناپذير كه به جز «مقبلى» عده ديگرى نيز بدان تصريح كرده‌اند و اين حديث محكم‌ترين ادله اماميّه و روشن‌ترين آنها بر خلافت و امامت بلا فصل امير المؤمنين على 7 است و از نظر سند اين حديث را در اعلى درجه صحت و قوت است زيرا طرق آن به قدرى زياد است كه به حد تواتر رسيده است‌[1].

علماء و دانشمندان اسلامى در طول تاريخ كتابهاى زيادى در باره حديث غدير خمّ نوشته‌اند.

مرحوم سيد ابن طاوس مى‌گويد: طبق آنچه ما تحقيق كرديم نخستين كسى كه در اين باره كتاب مستقل نوشته، حافظ ابو العباس احمد بن محمد بن سعيد همدانى، معروف به «ابن عقده» است.

او نزد پيروان هر چهار مذهب مورد اعتماد مى‌باشد و اين كتاب را «حديث الولاية» ناميده است و در اين كتاب احاديث پيامبر 6 را در اين باره و راويان حديث را ذكر كرده است و اين كتاب پيش نگارنده (مؤلف) موجود است دستخط مرحوم شيخ طوسى و جمعى از علماى اسلام روى آن هست و لذا صحت محتواى آن بر اهل فهم پوشيده نيست، خطيب بغدادى در تاريخ بغداد «ابن عقدة» را مدح كرده است.

اسامى كسانى كه حديث غدير از آنها نقل شده، طبق نقل «ابن عقده» بدين قرار است:

1- ابو بكر بن ابى قحافه، 2- عبد اللَّه بن عثمان، 3- عمر بن خطاب، 4- على بن ابى طالب 7، 5- طلحه بن عبيد اللَّه، 6- زبير بن العوام، 7- عبد الرحمن بن عوف، 8- سعيد بن مالك، 9- عباس بن عبد المطلب،

[1] تواتر آن است كه خبر آن قدر از اشخاص مورد اعتماد برسد كه عقل انسان احتمال اتفاق آنان را بر دروغ نپذيرد و آن را محال بداند.