5 موقعيت انسان در نظام هستى‌

[انسان دو جنبه دارد: جنبه ملكى و جنبه ملكوتى‌]

اى كه از اصلاح نفس خويش غافلى و به حقيقت امر خود جاهل! بدان‌كه آدمى را دو وجهه است:

اول: صرفنظر از ارتباطش با مبدأ اعلى، كه بيشترين توجه تو به اين بعد معطوف است. باتوجه به اين وجهه، تو موجودى هستى فانى، تباه و از بين رفتنى، موجودى بى‌نهايت بى‌مقدار و بى‌ارزش.

[ارتباط انسان با همه هستى‌]

دوم: انسان از آن‌جهت كه متعلق قدرت الهى، و مظهر عظمت ربّانى و آفريده اين آفريدگار عظيم الشأن است.

از اين بعد، تو با همه هستى ارتباط دارى، از عرش تا فرش، و از آسمان هفتم تا زمين هفتم، چه‌رسد به آنچه ميان مشرق و مغرب و در همه نقاط روى زمين قرار دارد. پس اگر تو در حق نفس خويش كار خيرى انجام دهى، در تمام عالم اثر نيك خواهد گذاشت؛ و به عكس‌