آنكه آن غير، ظاهركننده تو بوده باشد؟!»]

و امام صادق 7 مى‌فرمايد:

ما رأيت شيئا إلّا و رأيت اللّه قبله و معه و بعده؛

[ «من چيزى را نديدم مگر آنكه خدا را پيش از او و با او و پس از او ديدم!»]

نبايد انسان انكار نمايد و يا تأويل به همين معنى (كه براى خودش در عقد قلبى حاصل است) نمايد و اسمش را هم بگذارد تنزيه خداوند از اينكه حقايق اسماء عظامش را كسى مشاهده نمايد.

بلى طبيعى است منافرت انسان با چيزى كه او را جاهل است.

به هرصورت مؤمن اگر بنايش را به اين بگذارد كه هرمطلبى كه در بادى نظرش نفهمد نفى نمايد، از ايمان خارج مى‌شود؛ بلكه به مقتضاى دستور العمل امام صادق 7 بعد از تأمّل و تحقيق هم اگر نفهمد، (هرگاه) ردّ و انكار بنمايد و اين ردّ را براى خودش مذهب اخذ كند و به اين تديّن نمايد، از ايمان خارج مى‌شود.

و خوب است كه انسان در اين جمله از مطالب، اگر در كلمات انبياء و اولياء و علماى حقّه برايش مشكل بشود و به كنهش نرسد، به خداوند واهب العلم و العقل تضرّع نموده و قصدش را خالص نمايد و مكرّرا در كلمات ايشان فكر نمايد و اگر از اتقياى علماء دستش برسد سؤال نمايد، حكما خداوند عالم يا همان مطلب را بر او مى‌فهماند و يا راه فهميدنش را ياد مى‌دهد.

و در اينكه اين‌گونه مطالب عاليه و اسرار ربّانيّه در دين حقّ هست، حرفى نيست، حتّى اجمال اين را متوغّلين در جمود هم تصديق‌