اين روايات نمونه‌اى از روايات زيادى است كه سلوك حق را با بندگان خود نشان مى‌دهد كه به حكم‌

«الاسلام يجب ما قبله»[1]

، از گناهان هفتاد ساله كافرى كه ايمان آورده درمى‌گذرد، چنان كه در قرآن مى‌فرمايد:

[قل للذين كفروا إن ينتهوا يغفر لهم ما قد سلف‌][2].

به كسانى كه كافرند بگو: اگر از كفر خود بازايستند [و به اسلام روى آورند] گناهان [ى چون جنگ با پيامبر و بازداشتن مردم از راه خدا، ومنع كردن مؤمنان از ورود به مسجدالحرام‌] از آنان بخشيده خواهد شد.

هم چنين به محض اين كه ساحران زمان فرعون گفتند: [آمنا] از تمام گذشته‌هاى آنان درگذشت و اصحاب كهف را با وجود سابقه كفر و شقاوت به محض اين كه به حقيقت توحيد دست يافتند قبول كرد و به آنان كرامت و عزت عطا فرمود.

و اين‌گونه آيات و روايات محكم و متين است كه انسان را به خداوند عزيز اميدوار مى‌كند. آياتى كه در آن شكى نيست و انسان از آن آيات كه وحى الهى است، يقين حتمى داشته و اميدش بر پايه يقين استوار مى‌گردد. اين است كه امام صادق 7 مى‌فرمايد: والرجاء فرع اليقين.

براستى كه اين جمله، جمله استوارى است.

اين همه فضل و عنايت خدا را، انسان به خود و موجودات مى‌بيند و رفتار خدا را با بندگان خود مى‌نگرد و اين همه آيات و رواياتى كه نشانگر عنايت حق به بندگان‌

[1] -اسلام بر اعمال قبل از اسلام غلبه مى‌كند، مستدرك الوسائل: 7/ 448، حديث 8625؛ بحار الأنوار: 81/ 316، باب 18.

[2] -انفال( 8): 38.