باب هشتم در آداب صحبت و تربيت‌

(1) مال از بهر آسايش عمر است، نه عمر از بهر گرد كردن مال:

تمثل.

______________________________ (1)- مال از بهر ....: در اين عبارت، قلب بكار رفته است.

نظير اين معنى از ابو نواس:

ترجمه: تو از آن مال هستى هرگاه آنرا نگه دارى و چون مال را خرج كنى، مال از آن تو است.

ديگرى گفته است:

ترجمه: بخيل با گرد آوردن مال، عمر خود را تباه مى‌كند و آنچه بجا ميگذارد، از آن حوادث و روزگار است. او مانند كرم پيله است كه آنچه ميسازد مايه ويرانى خود او است. از آنچه او ميسازد، ديگران بهره‌مند ميشوند.

(2)-

بيت بر وزن شماره 12 با قافيه مقيد.

مكن نماز: يعنى نماز ميت مگزار و نگزاردن نماز بر ميت، كنايه از مؤمن نبودن مرده است و ناظر است به آيه 86 از سوره توبه كه درباره منافقان به پيغمبر اكرم خطاب شده است‌

لا تُصَلِّ عَلى‌ أَحَدٍ مِنْهُمْ ماتَ أَبَداً وَ لا تَقُمْ عَلى‌ قَبْرِهِ‌

ترجمه: بر هيچيك از آنان كه بميرند نماز مگزار و بر فراز گورش مايست.

(3)- هيچ‌كس: بمعنى ناكس و پست است.

(4)- هيچ نكرد: يعنى عمل صالحى انجام نداد.