responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : شرح گلستان نویسنده : خزائلى، محمد    جلد : 1  صفحه : 473

اضافه دامن به كام، اضافه استعارى است.

______________________________ (247)-

فضل و هنر ضايع است تا ننمايند ...

بيت بر وزن شماره 21 با قافيه مردف موصول.

مفاد بيت چنين است: همچنانكه تا چوب بوياى عود بر آتش نگذارند و تا مشك را نسايند بوى خوش آنها آشكارا نميگردد، فضل و هنر هم تا نموده نشود ضايع و بيفايده ميماند.

(248)- دولت نه بكوشيدن است، چاره، كم جوشيدن است: تمثل. مراد اين است كه كوشش وسيله نيكبختى نيست. چاره بدبختيها كم كردن جوش و هيجان خاطر است و بايد از خشم برحذر بود و صبر پيش گرفت.

(249)-

كس نتواند گرفت دامن دولت بزور ...

بيت بر وزن شماره 21 با قافيه مردف.

(250)- وسمه: بفتح اول، لفظ عربى است و بمعنى گياهى است كه با ثمر آن ابرو را خضاب ميكنند.

(251)-

چه كند زورمند وارون‌بخت ...

بيت بر وزن شماره 1 با قافيه مقيد.

(252)-

اگر بهر سر مويت دو صد خرد باشد ...

بيت بر وزن شماره 12 با قافيه مطلق مردّف.

(253)- نزهت: بضم اول اسم مصدر از «تنزه» بمعنى پاكى و گشادگى خاطر.

(254)- جرّ: لفظ عربى است بمعنى كشيدن و همراه آوردن.

حروف اضافه را در عربى حروف جرّ مينامند زيرا معنى اسم را بجانب فعل ميكشاند.

(255)- غرايب: در اينجا سخنان شگفت‌آور است.

(256)- خلّان: بضم اول بمعنى دوستان. جمع خليل، جمع ديگر خليل، اخلّاء است كه در فارسى بكار نميرود و مصدر آن خلّة بضم خاء است.

(257)- مكتسب: با ضم ميم و فتح سين مصدر ميمى و اسم مفعول از اكتساب. معنى آن مال يا كسب است. اكتساب با كسب اين تفاوت را دارد كه در اكتساب اراده و دقت شرط است.

همه اين فقره اشاره است به ابيات منسوب به حضرت امير المؤمنين على 7:

تغرّب عن الاوطان فى طلب العلى‌

و سافر ففى الاسفار خمس فوائد

تفرّج همّ و اكتساب معيشة

و علم و آداب و صحبة ماجد

ترجمه: در جستجوى بزرگى از وطن خود دور شو و سفر كن زيرا در سفر، پنج فايده‌

نام کتاب : شرح گلستان نویسنده : خزائلى، محمد    جلد : 1  صفحه : 473
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست