مدح ابو بكر بن سعد زنگى‌

[1] به خلق جهان‌آفرين كار كن: به خداوند جهان‌آفرين تشبه كن و همچنان‌كه بخشايش، خلق كريم اوست، تو نيز عفو و بخشايش پيشه كن. ناظر است به حديث« تخلقوا باخلاق الله»

[2] به مردى: قسم به مردانگى.

[3] - تعنت: سرزنش.

[4] شوخى: تهور.

[5] فلفل: معرب از ريشه سانسكريت- امروز بعضى از اقوام عرب اين لفظ را با ضمه اول و سوم تلفظ ميكنند و در فرانسه« پواورervioP » و در انگليسى«reppeP » گويند.

[6] هندوستان: شبه‌قاره هندوستان كه در مشرق ايران واقع است، فعلا به سه كشور هند و پاكستان و بنگلادش تقسيم شده و هرسه كشور داراى حكومت جمهورى است از قديم حكمت‌هاى هندى و ادويه هندى و همچنين طوطى و شكر هندوستان معروف بوده است. مراد اينست كه اهداء كتاب بوستان به اهل فضل چنانست كه كسى گل به بوستان و فلفل به هندوستان برد يا چنانكه كمال الدين اصفهانى گفته: بدان ماند كه زيره به كرمان برند و در آن شهر كه مركز اصلى روييدن زيره است، پندارند تحفه‌يى به مردم آن سرزمين تقديم داشته‌اند.

[7] چو خرما به شيرينى: مراد بيت اينست: خرما با آنكه حتى پوست آن اندوده از شيرينى است، در ميان، هسته‌يى دارد و از اين‌رو بعيد نيست كه در ميان سخنانى حكمت‌آميز، لفظ يا مطلبى دل‌ناپسند نيز يافته شود و اين اندازه سهو و خطا بخشودنى است.

[8] مدحت:( با كسر اول)- مصدر نوعى- ستايش خاص.