responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : شرح بوستان نویسنده : خزائلى، محمد    جلد : 1  صفحه : 280

نداند كه ما را سر جنگ نيست‌

وگرنه مجال سخن تنگ نيست‌

توانم كه تيغ زبان بركشم‌

جهان سخن را قلم دركشم‌

بيا تا درين شيوه چالش‌[1] كنيم‌

سر خصم را سنگ، بالش كنيم‌

سعادت به بخشايش داور است‌

نه در چنگ و بازوى زورآور است‌

چو دولت نبخشد سپهر بلند،

نيايد به مردانگى در كمند

نه سختى رسيد از ضعيفى به مور

نه شيران بسرپنجه خوردند و زور

چو نتوان بر افلاك، دست آختن،

ضروريست با گردشش ساختن‌

گرت زندگانى نبشتست دير،

نه مارت گزايد نه شمشير و شير

وگر در حياتت نماندست بهر،

چنانت كشد نوشدارو كه زهر

نه رستم چو پايان روزى بخورد

شغاد[2] از نهادش برآورد گرد

حكايت (2) [مرا در سپاهان يكى يار بود ....]

مرا در سپاهان‌[3] يكى يار بود،

كه جنگ‌آور و شوخ و عيار[4] بود


[1] چالش: اسم مصدر از ريشه سانسكريت. معنى اول آن حركت كردن و معنى دوم آن جنگ و زدوخورد است و در اينجا معنى دوم اراده شده و تفننى هم در آن به كار رفته در حقيقت از اين كلمه آزمايش جنگى مراد شده است.

[2] شغاد: برادر رستم زال كه رستم را با رخش به حيله در چاه افكند و خود نيز به يك تير رستم كشته شد.

[3] - سپاهان: شهر اصفهان( در عربى اصبهان) در زمان هخامنشيان محل قصور ييلاقى بوده و در زمان ساسانيان از دو شهر جى و يهوديه تركيب مييافته و چون مركز سپاه بوده است به سپاهان موسوم گشته. پايتخت طغرل سلجوقى و شاه عباس صفوى اول و شاهان صفوى بعد از او بوده و اكنون مركز استان دهم است.

[4] عيار: شوخ- دلير. در اينجا چالاك و تردست. معنى اصلى عيار پر رفت‌وآمد است به تدريج معنى ولگرد و پس از آن معنى تردست و حيله‌گر به خود گرفته، از قرن دوم هجرى كسانى سر راه بر كاروان‌ها ميگرفتند و به عنوان اينكه ثروتمندان و بازرگانان حقوق فقرا را از مال خود نميدهند، غارت مال آنها را روا ميدانستند. كم‌كم اين گروه مردم، پاى‌بند سيرتها و اخلاق جوانمردانه‌يى شدند و گروهى را بنام عيارپيشگان بوجود آوردند كه برخى-

نام کتاب : شرح بوستان نویسنده : خزائلى، محمد    جلد : 1  صفحه : 280
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست