شب آنجا ببودند و روز دگر،

بگفت آنچه دانست صاحب هنر

همى گفت حاتم پريشان چو مست،

به دندان ز حسرت همى كند دست:

كه اى بهره‌ور مردم نيك نام،

چرا پيش از اينم نگفتى پيام؟

من آن باد رفتار دلدل‌[1] شتاب،

ز بهر شما دوش كردم كباب‌

كه دانستم از هول باران و سيل،

نشايد شدن در چراگاه خيل‌

بنوعى دگر روى و راهم نبود

جز آن، بر در بارگاهم نبود

مروت نديدم در آيين خويش،

كه مهمان بخسبد دل از فاقه ريش‌

مرا نام بايد[2] در اقليم، فاش‌

دگر مركب نامور، گو: مباش‌

كسان را درم داد و تشريف و اسب‌

طبيعى است اخلاق نيكو نه كسب‌[3]

خبر شد به روم از جوانمرد طى‌

هزار آفرين گفت بر طبع وى‌

ز حاتم بدين نكته راضى مشو

ازين خوبتر ماجرايى شنو

ندانم كه گفت اين حكايت به من:

كه بودست فرماندهى در يمن‌

ز نام‌آوران گوى دولت ربود

كه در گنج‌بخشى نظيرش نبود

توان گفت او را سحاب‌[4] كرم‌

كه دستش چو باران فشاندى درم‌

كسى نام حاتم نبردى برش‌

كه سودا نرفتى ازو بر سرش:

كه چند از مقالات آن بادسنج‌[5]

كه نه ملك دارد نه فرمان نه گنج‌