حكايت (14) [شنيدم كه در مرزى از باختر ....]

[1] نفرين: مخفف ناآفرين.

[2] باختر: در اوستا و پهلوى در معنى جهت شمال استعمال شده است و در فارسى درى غالبا بر مغرب و گاهى بر مشرق اطلاق ميشود. نام مغرب در فارسى« خوروران» يا« خوربران» بوده كه بصورت خاوران درآمده است و مشرق را« خورآيان» و« خورآستان» ميناميدند كه به تدريج خراسان شده و چون خراسان و نيمروز بر دو سرزمين از سرزمين‌هاى ايران اطلاق يافته، باختر و خاور را غالبا به عنوان مغرب و مشرق و گاهى به عنوان مشرق و مغرب در شعر و نثر پارسى آورده‌اند، باختر در زبان پهلوى علاوه بر سوى شمال بر صورت فلكى و برج هم اطلاق ميشود.

[3] - در اين بيت صنعت« تنسيق الصفات» بكار رفته است.

[4] جولان: مخفف جولان با دو فتحه.

[5] ناورد: ناورد و نورد و نبرد به معنى جنگ و مبارزه است و آوردگاه و« ناوردگاه» به معنى ميدان جنگ.

[6] روزگار شمردن: روزگارى گذراندن.

[7] امل: به معنى آرزو با عمل به معنى كردار، جناس لفظى دارد.

[8] مر: مخفف آمار، شمار( لفظ فارسى).

[9] به افتاد: يعنى در بهتر كردن وضع خود.