responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : تبيين و نقد نظريه ماده و صورت در فلسفه اسلامى و مقايسه آن با فيزيك كوانتوم نویسنده : مصطفوى، نفيسه    جلد : 1  صفحه : 57

پدر و مادر نطفه انسان‌

بنابراين فعليت به لحاظ زمان، درمواردى متقدم و در مواردى متأخر از قوه است «اما برحسب زمان از لحاظى چنين است و از لحاظى چنين نيست.»[1]

تقدم به لحاظ تعريف يا مفهوم‌

تصور و تعريف قوه، نياز دارد، لذا ارسطو فعليت را به لحاظ تعريف مقدم مى‌داند.

اين‌كه به حسب مفهوم مقدم است بديهى است. زيرا «توانمند» [امر بالقوه‌] به نخستين معنا آن است كه تواناى فعليت بخشيدن است؛ مثلًا من به كسى معمار (خانه ساز) مى‌گويم كه تواناى خانه ساختن باشد و يا به كسى بينا مى‌گويم كه تواناى ديدن است، و ديدنى آن چيزى است كه توان ديده‌شدن را دارد. همين سخن در موارد ديگر نيز صادق است؛ چنان‌كه مفهوم و شناخت آن يك (يعنى فعليت) ضرورتاًمقدم بر شناخت ديگرى (يعنى توانمندى) است.[2]

تقدم جوهرى‌

قسم ديگر تقدم، از ديدگاه ارسطو، تقدم برحسب طبيعت و جوهر است. متقدم جوهرى در وجود، بى‌نياز از متأخر جوهرى‌


[1] - همان،b 9401 ، 12.

[2] - مابعد، ثتا، 8،b 10 4 9، 18- 13.

نام کتاب : تبيين و نقد نظريه ماده و صورت در فلسفه اسلامى و مقايسه آن با فيزيك كوانتوم نویسنده : مصطفوى، نفيسه    جلد : 1  صفحه : 57
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست